Op is op

12 juli 2001 09:32

Update 01 juli 2002 21:47

Schone liedjes duren niet lang. In het geval van paars-groen precies twee jaar. Dag op dag twee jaar na het aantreden van de regering-Verhofstadt moet de federale ministerraad vandaag voor het eerst over besparingen beslissen. De economische groei valt terug en dat laat zich voelen in de inkomsten en uitgaven van het koninkrijk. Twee jaar lang heeft paars-groen laten geloven dat de bomen tot in de hemel groeiden. De hoogconjunctuur maakte het mogelijk om, na decennia van budgettaire kommer en kwel, de broeksriem te lossen. Er was geld om elke coalitiepartner op zijn terrein te laten scoren: de liberalen kregen hun belastinghervorming, de socialisten en groenen mochten hun sociale en ecologische verlanglijstjes realiseren; de communautaire vrede werd afgekocht met een duur Lambermont-akkoord.

Nu de buikriem opnieuw aangehaald moet worden, is het de vraag of het kabinet hiertoe in staat zal zijn. De verslechterende budgettaire omgeving vergt in ieder geval een andere manier van regeren. Meningsverschillen kunnen niet langer overbrugd worden door elk wat wils te geven. Er zullen keuzes moeten worden gemaakt en dat is tot dusver nooit de sterkste kant van de regering-Verhofstadt geweest.

Dat het kabinet een extra begrotingscontrole heeft ingelast, is zonder enige twijfel positief. De regering had, met de start van het Europees voorzitterschap, de schone schijn nog wel even kunnen ophouden. Ze had de budgettaire tegenvallers onder de mat kunnen vegen tot minstens dit najaar, als de ontwerpbegroting 2002 moet worden opgesteld. Dit neemt niet weg dat achter de resultaten van die extra begrotingscontrole vraagtekens kunnen worden geplaatst.

Advertentie

Zo kan worden gevreesd dat de groeivertraging groter is dan de inschatting van de regering en de inspanning van 800 miljoen euro bijgevolg niet volstaat om de begroting binnen de voorziene perken te houden. Wat de inspanning zelf betreft, moet dan weer de vraag worden gesteld in hoeverre ze hard kan worden gemaakt. De minister van Sociale Zaken, Frank vandenbroucke, stelt dat hij de ziekteverzekering serieuze remmen bezorgd heeft. Maar die moeten hun deugdelijkheid nog bewijzen. Ook al de voorgangers van Vandenbroucke beweerden bij hoog en bij laag dat ze de uitgaven onder controle hadden, maar overschreden niettemin systematisch hun budget. De verhoogde strijd tegen de fiscale fraude is ook al een klassieker. Sinds jaar en dag verklaren regeringen de oorlog aan de fiscale fraude als ze een gat in de begroting dicht te rijden hebben. Ook hier geldt dus het motto: eerst zien en dan geloven.

De begrotingscontrole was een voorproefje van wat de regering dit najaar te wachten staat bij de opmaak van de ontwerpbegroting 2002. De economie zou volgend jaar weliswaar opnieuw aantrekken. Maar zelfs in dat geval is er geen geld meer voor nieuwe initiatieven, zo berekende de Hoge Raad van Financiën in haar jaarlijks begrotingsadvies. Op is op, zo eenvoudig is dat. Afwachten maar of het paars-groene huwelijk ook in tijden van budgettaire schaarste stand weet te houden.

Stefaan HUYSENTRUYT

Advertentie

Meest gelezen

Advertentie