Hoe zorgt u ervoor dat het filantropische engagement van uw onderneming ook effectief een positieve impact heeft? Investeringshuis Degroof Petercam richtte een stichting op, die intussen is uitgegroeid tot een van de belangrijkste van België. Silvia Steisel, Managing Director van de Degroof Petercam Foundation, en Ariane Joris, Head of Estate Planning, lichten de keuzes van Degroof Petercam toe die op het terrein het verschil maken.
Hoe evolueer je van de gewone gift en de traditionele liefdadigheid naar een gestructureerde aanpak van filantropie? Een aanpak die niet alleen efficiënt is, maar ook en vooral een positieve impact teweegbrengt?
Silvia Steisel: ‘Door goed je huiswerk te maken. Wat houdt dat in? Een uitstekende terreinkennis verwerven, regelmatig van gedachten wisselen met diverse actoren, hun expertise in kaart brengen en de meerwaarde ervan inschatten en promoten. Zodra je weet met wie je wilt samenwerken, is het belangrijk dat je de teams kunt vertrouwen. Vermijd betutteling. Want wat je zeker niet wilt, is de organisatie de hele tijd controleren, ook al ontvangt ze grote bedragen – zelfs tot een miljoen euro. Dat is een van de principes van de Degroof Petercam Foundation: wij gaan sterke verbintenissen aan en vermijden, in tegenstelling tot mensen die vooral publiciteit willen, een versnippering van fondsen. Die kan namelijk de illusie wekken dat er veel beweegt op het terrein, terwijl je in werkelijkheid slechts druppels op een hete plaat creëert.’
‘Concreet kiezen we één innovatief project per jaar dat focust op de tewerkstelling in de ruime zin van het woord - toegang tot de arbeidsmarkt, opleiding, de strijd tegen het glazen plafond, enzovoort. Vervolgens ondersteunen wij dat project voor een termijn van vijf jaar. Wij kozen voor tewerkstelling als rode draad door onze initiatieven, omdat arbeid nu eenmaal het fundament is van de economie. En de bron van alle welvaart.’
Vandaag schenken families tot wel de helft van het inkomen van hun holding weg, terwijl het vroeger hooguit om 1 tot 5 procent ging.
Ariane Joris: ‘Door de financiële crisis van 2008 groeide het besef in de financiële sector dat banken een belangrijke rol en verantwoordelijkheid hebben. Sommige banken zagen in dat ze - als belangrijke schakel tussen aandeelhouders, klanten en organisaties - ideaal geplaatst zijn om filantropische initiatieven te nemen. Filantropie ligt in het verlengde van onze kernactiviteit, namelijk vermogensbeheer, waarin we onze cliënten begeleiden bij alle civielrechtelijke, fiscale en uiteraard ook menselijke aspecten van hun vermogen. Een aanzienlijk vermogen ontvangen kan een opportuniteit zijn, maar het is ook een opgave met extra verantwoordelijkheden, zeker tegenover de werknemers van een familiebedrijf. Van onze 18 estate planners (vermogensplanning) zijn er vier gespecialiseerd in begeleiding bij filantropische projecten. Onze cliënten beseffen dat zij bevoorrecht zijn en willen een positieve impact teweegbrengen met hun initiatieven.’
Welke projecten ondersteunt de Degroof Petercam Foundation?
Silvia Steisel: ‘Initiatieven zoals Duo for a Job, een Belgisch programma dat jongeren met een migratieachtergrond aan een baan wil helpen via begeleiding door een mentor. Of Bob Emploi, een in Frankrijk ontwikkeld platform dat de jobkansen van werkzoekenden verbetert met de hulp van artificiële intelligentie. We zijn internationaal actief en kijken dus ook over de landsgrenzen heen.’
‘Voorts denk ik aan Ticket for Change, een programma dat een lans breekt voor milieuen sociale beroepen. Daarnaast zetten we onze schouders mee onder Activ’Action, dat werkzoekenden moed en hoop geeft door van werkloosheid een leerrijke, verrijkende ervaring te maken. En onder Chemins d’avenir, een initiatief dat zich inzet voor gelijke kansen voor jongeren uit landelijke gebieden.’ ciale fondsen, een vzw, een stichting, enzovoort. Vaak vormt een eigen ervaring de aanleiding voor het filantropische gebaar: de cliënt ondervond zelf hoe zwaar een ziekenhuisverblijf kan zijn of hoe traag het onderzoek naar bepaalde ziekten vordert.’
Op welke actieterreinen streven uw cliënten naar impact?
‘Er is vooral behoefte aan lokale initiatieven. Eenmalige én langdurige, gaande van een gift aan een goed doel tot steun om een probleem onder de aandacht te brengen, ontwikkeling van regionale projecten, oprichting van speciale fondsen, een vzw, een stichting, enzovoort. Vaak vormt een eigen ervaring de aanleiding voor het filantropische gebaar: de cliënt ondervond zelf hoe zwaar een ziekenhuisverblijf kan zijn of hoe traag het onderzoek naar bepaalde ziekten vordert.’
Silvia Steisel: ‘Onze stichting heeft vier fulltime medewerkers in dienst en beschikt, naast de activiteit ‘impactinvesteringen’, over een jaarlijks budget van 2 miljoen euro voor filantropie. We willen de horizon van onze cliënten verruimen en tonen welke initiatieven ze kunnen ondersteunen. Daarom werd Better boven de doopvont gehouden. Dat platform, je zou het de Netflix van de filantropie kunnen noemen, biedt heel uitgebreide keuzemogelijkheden: organisaties, thema’s om te ondersteunen, aanpak en actieterrein van de uiteenlopende non-profitorganisaties. Ook aan de sensibilisering van onze cliënten hechten we groot belang.
We organiseren daarom evenementen met gerenommeerde internationale spelers. Voorbeelden zijn Muhammad Yunus voor microkredieten, Shirin Ebadi voor vrouwenrechten in Iran, een telg van de Rockefeller-dynastie die kwam praten over de initiatieven van haar familie, vooraanstaande wetenschappers die een gezondheids- of klimaatthema toelichten, enzovoort.'
Welke lessen trekt u uit de acties van de afgelopen jaren?
Silvia Steisel: ‘Dat filantropie verbindt. Ze brengt generaties samen, ook al zijn het vaak de jongeren die aan de kar trekken. Wij beseffen allemaal dat het de verkeerde kant opgaat met de wereld, maar zij voelen de urgentie om krachtdadig en zelfs radicaal in te grijpen. Vandaag schenken families tot wel de helft van het inkomen van hun holding weg, terwijl het vroeger hooguit om 1 tot 5 procent ging.’
‘Filantropie doet op zo veel manieren deugd. Een van onze cliënten kwam aan het eind van een infosessie naar me toe en zei: “Bedankt, dankzij jullie begrijp ik mijn zoon nu veel beter.” Sommige cliënten hebben me verteld dat filantropie hun leven een nieuw elan heeft gegeven.’
Zijn werknemers ook betrokken bij de filantropische missie van Degroof Petercam?
Ariane Joris: ‘Zeker. Jaarlijks mogen ze daar vier werkdagen voor uittrekken. Dat is dan bijvoorbeeld om te helpen in een vereniging of om tijdens de kantooruren hun mandaat in een non-profitorganisatie uit te oefenen. Hun tijd is een kostbaar goed.’
‘Als mensen financieel willen bijdragen, ronden wij hun salaris volgens hun wensen af naar beneden. Op die manier bijdragen kan al vanaf één euro. Het gedoneerde geld wordt door onze onderneming verdubbeld. Het ingezamelde bedrag, jaarlijks gemiddeld zowat 30.000 tot 40.000 euro, wordt na een stemming overgemaakt aan een goed doel. Dit jaar ging de opbrengst naar Les Restos du Coeur, dat zwaar te lijden heeft onder de inflatie.’
‘In 2007 beseften onze aandeelhouders, zelf filantropen, dat veel klanten vragende partij waren voor begeleiding bij filantropische projecten’, zegt Silvia Steisel. ‘Om daarop in te spelen, werd een filantropieafdeling opgericht in onze onderneming. Dat voor België baanbrekende initiatief was geïnspireerd op het Anglo- Amerikaanse model, waar de traditie van privéschenkingen al langer bestond, omdat het sociale vangnet er veel minder bescherming bood. We zijn er trots op dat die afdeling de Belgische filantropie een boost heeft gegeven. Om de filantropische missie van de onderneming beter te structureren en te organiseren, besloten onze aandeelhouders in 2009 om de Degroof Petercam Foundation (DPF) op te richten. Het is voor mij een voorrecht om die te mogen leiden.’