Schone methanol voor de chemiesector

De haven van Antwerpen huisvest de grootste chemiecluster van Europa. Methanol speelt daar een cruciale rol als brandstof voor de scheepvaart. Maar ook industriële bedrijven zijn grote afnemers van deze grondstof voor toepassingen in de bouw-, automobiel- en medische sector. Omdat het productieproces gebeurt op basis van fossiele grondstoffen ging het consortium Power to Methanol op zoek naar een innovatief en duurzamer alternatief.

Power to Methanol Antwerp is een samenwerking tussen zeven ondernemingen: Advario, ENGIE, Fluxys, Indaver, INOVYN, Port of Antwerp-Bruges en Participatie Maatschappij Vlaanderen. Samen bouwen ze een pilootinstallatie die gebaseerd is op het ‘carbon capture and utilizaton’-principe. Daarbij wordt CO₂, die bijvoorbeeld vrijkomt bij industriële productieprocessen, opgevangen en hergebruikt als grondstof in combinatie met duurzaam aangemaakte waterstof.

‘De methanolproductie gebeurt op basis van CO₂ en groene stroom’, zegt Dirk Dupon, Senior Business Development Manager Waterstof bij INOVYN. ‘Door middel van elektrolyse zetten we de groene stroom om in waterstof en zuurstof. Die waterstof wordt vervolgens in reactie gebracht met de opgevangen CO₂, en zo wordt duurzame methanol gevormd. Je kan dit gerust als een eerste stap in de richting van een koolstofneutrale industrie beschouwen.’

INOVYN, een dochteronderneming van chemiebedrijf INEOS, stelt voor de bouw van de pilootfabriek een terrein ter beschikking in de haven van Antwerpen. Het bedrijf biedt ook expertise op het vlak van elektrolyse, de behandeling van waterstof en de exploitatie van chemische installaties. Sectorbedrijven Advario en Indaver reiken op hun beurt knowhow aan over de logistieke aspecten van methanolproductie en -opslag, alsook over de opvang van CO₂. Participatie Maatschappij Vlaanderen steunt het project met één miljoen euro.

De bouw start volgend jaar en tegen eind 2024 moet de installatie operationeel zijn. Ze kan jaarlijks zo’n 8.000 ton duurzame methanol produceren, waarbij minstens evenveel ton CO₂-uitstoot vermeden wordt. Daarmee kan de Power to Methanol fabriek een deel van de lokale vraag naar methanol als basismolecule voor de chemiesector invullen. Duurzame methanol kan ook gebruikt worden als schone brandstof voor bijvoorbeeld sleepboten of vrachtwagens. De demonstratiefabriek wordt ook de opstap naar verdere industriële opschaling.

Dirk Dupon: ‘We zijn erin geslaagd een innovatief idee te vertalen naar een operationele installatie die op semi-industriële schaal bijdraagt tot de energietransitie. Als thuishaven van een van de belangrijkste chemieclusters in de wereld zetten we de haven van Antwerpen zo op de kaart als ideale testlocatie voor klimaatinnovaties die de industrie verduurzamen en energie-onafhankelijker maken.’