Wat als je de batterij van je elektrische wagen simpelweg zou kunnen omwisselen in een ‘tankstation’? Dat zou meteen heel wat rijbereikangst wegnemen. Verschillende bedrijven experimenteren al met deze methode in het buitenland.
Het idee om het batterijpakket uit een elektrische auto te halen en te vervangen door een opgeladen exemplaar is op zich niet nieuw. Het Israëlische bedrijf Better Place probeerde al in 2007 een dergelijk systeem uit te bouwen. Het had grote internationale ambities en haalde de Franse autobouwer Renault aan boord als partner. Een groot succes werd het echter niet. In 2013 ging het bedrijf failliet, omdat het aantal elektrische wagens toen nog te beperkt was en vooral omdat de investeringen in de batterijwisselstations te hoog bleken om rendabel te zijn.
Nieuwe poging
Intussen staat de elektrische transitie al een grote stap verder en duikt het concept weer op, meer bepaald bij het Chinese automerk NIO. Deze fabrikant van zuiver elektrische wagens wil uitgroeien tot een internationale constructeur en is al actief in verschillende Europese landen, zoals Nederland. Het merk heeft plannen om nog dit jaar naar België te komen.
De bedoeling is om een Europees netwerk van zogenaamde NIO Power Swap Stations uit te bouwen. Tegen eind 2023 zullen er 120 dergelijke stations actief zijn in heel Europa. Vandaag vind je er al vijf in Nederland (Utrecht, Den Hoorn, Apeldoorn en Tilburg en Harmelen) en dat moet op korte termijn evolueren tot een netwerk dat het volledige land dekt.
Hoe werkt het?
Een elektrische wagen van NIO heeft onder de vloer een batterijpakket met vaste afmetingen. Deze batterij kun je wisselen voor een opgeladen exemplaar in een NIO Power Swap Station. Zo’n batterijwisselstation ziet eruit als een dubbele garagebox. Je rijdt binnen en in ongeveer vijf minuten – nauwelijks langer dan een klassieke tankbeurt dus – krijgt je wagen helemaal automatisch een andere batterij.
‘Het is niet evident om de stations en de batterijen te standaardiseren. De vorm en structuur van iedere batterij is anders.’
In de toekomst wordt het ook mogelijk om een sterkere batterij te kiezen, bijvoorbeeld wanneer je op vakantie bent en langere afstanden wilt afleggen. Een ander voordeel is dat je altijd beschikt over een batterij met de nieuwste technologie, ongeacht de leeftijd van je wagen. Gezien de snelle evolutie van de batterijtechnologie is dat een belangrijke troef.
Praktische bezwaren
In China worden de batterijwisselstations al langer gebruikt en staan er intussen 1.300 Power Swap Stations van het merk. ‘Het idee van NIO is knap’, vindt Mark Pecqueur, docent autotechnologie bij de Thomas More-hogeschool. ‘Als je een langere rit voor de boeg hebt om je familie aan de andere kant van het land te bezoeken, dan is het handig om de batterij te kunnen wisselen voor een exemplaar met bijvoorbeeld 700 km rijbereik. Het systeem werkt heel goed.’
Toch wijst Pecqueur op enkele praktische beperkingen. ‘Nu heeft NIO eigen wisselstations. Maar als morgen alle merken hun netwerk van stations willen uitbouwen, dreigen dat er te veel te worden.’
Is één groot netwerk voor alle merken dan een betere oplossing? Naar verluidt hebben andere merken (ook Europese) al interesse getoond om de batterijwisselstations van NIO onder licentie te mogen gebruiken. ‘Het is niet evident om de stations en de batterijen te standaardiseren. De vorm en structuur van iedere batterij is anders. Bovendien hou je op die manier verdere innovatie van batterijen tegen.’
Microcars
Momenteel zijn in België nog geen auto’s met verwisselbare batterijen te koop. Waar je ze wel al ziet opduiken, is in het segment van de zogenaamde microcars, de kleine elektrische vierwielers die vooral bedoeld zijn voor korte verplaatsingen in de stad. ‘Bij deze modellen is de insteek anders’, geeft Pecqueur aan. ‘Het is de bedoeling dat je de batterijen kunt meenemen om bijvoorbeeld in de gang van je woning op te laden, zoals bij een elektrische fiets.’
Een interessant voorbeeld hiervan is de Silence S04, een kleine elektrische vierwieler ontwikkeld in Barcelona en sinds enkele maanden ook verkrijgbaar in België. De S04 gebruikt twee uitneembare batterijen in de vorm van een trolley. Die kun je gemakkelijk meenemen om de batterij op te laden, zonder afhankelijk te zijn van publieke laadpunten of een eigen parkeerplaats met laadvoorzieningen.
Volgens de fabrikant duurt het zeven tot negen uur om een batterij op te laden aan een normaal stopcontact. Ook handig: de batterij kan daarnaast gebruikt worden als energiebron. Een innovatieve oplossing, al is er wel een aandachtspunt volgens Pecqueur. ‘Bij verwisselbare batterijen moet je opletten dat de contactpunten niet te snel verslijten.’
Op grote schaal?
Gelijkaardig is de XEV YOYO, die begin dit jaar op het autosalon van Brussel stond. Deze elektrische vierwieler is standaard uitgerust met een verwisselbaar batterijpakket. Maar als koper ben je daar voorlopig niet veel mee omdat er geen wisselstations zijn in ons land. In Italië is er wel een test samen met energieleverancier Eni, waar leden van het deelplatform Enjoy de XEV YOYO kunnen gebruiken in combinatie met een batterijwisselstation.
Al bij al denkt Pecqueur dat de wisselstations en verwisselbare batterijen nog niet meteen op grote schaal zullen verschijnen in ons land en voorlopig eerder een nicheoplossing blijven. Maar in de elektrische transitie weet je natuurlijk nooit hoe snel alles verandert en kan niemand exact voorspellen welke technologie dominant wordt.