‘We laten de betonnen E40 trillen tot hij kapotbarst'

Oorverdovend is het lawaai van de werfmachine die traag over de betonnen snelweg rijdt. Ze klinkt als een hogedrukreiniger, maar nóg monotoner en luider. We voelen de trillingen door onze benen daveren. Het gewapende beton, dat ruim vijftig jaar weer, wind en zware vrachtwagens heeft doorstaan, wordt verpulverd tot steengruis.

We wandelen tussen Bertem en Sterrebeek over de E40, de drukste snelweg van België en een van de drukste in Europa. Dagelijks rijden hier in elke rijrichting 70.000 auto’s tussen het oosten van het land en Brussel.

Versleten

Dat laat zijn sporen na. ‘De E40 is vijftig jaar oud en had dringend een ingrijpend onderhoud nodig’, zegt Marijn Struyf, de woordvoerder van het Agentschap Wegen en Verkeer. ‘Daar zijn we nu mee bezig. Alles breken we op: de asfaltlagen, het beton eronder en de fundering. Alleen het zand onder de weg vervangen we niet.’

Achter hem rijdt de luidruchtige trilmachine verder over het betonnen wegdek, als een ploegende tractor over een veld. Zijn trilplaat veroorzaakt trillingen van 44 hertz, de natuurlijke trilfrequentie van het beton. ‘Daardoor begint het betonnen wegdek mee te bewegen, waarna het kapotbarst’, zegt Bart Tops, de ingenieur van het Agentschap Wegen en Verkeer die de heraanleg van de E40 coördineert.

Voor het eerst wordt deze techniek in Vlaanderen gebruikt. De machines komen uit de VS en worden bestuurd door Amerikaanse chauffeurs. De afgelopen jaren waren ze al actief in Duitsland.

Bij de klassieke werkwijze moeten meer machines worden ingezet. Die slaan eerst het beton kapot in ruwe brokken, waarna ze die brokken nog moeten verkleinen. ‘Dat kan met de Amerikaanse machines allemaal in één beweging’, zegt Tops. Als de opbreekmachine gepasseerd is, kunnen gretige kranen meteen de staaldraden lospeuteren en ze samen met het steengruis verwijderen.

De werken kosten 11,7 miljoen euro. Enkele procenten minder dan wanneer de weg op een klassieke manier zou worden opgebroken.

Maar geld gaf niet de doorslag bij deze werken. Snelheid was het allerbelangrijkste. ‘Met de Amerikaanse machines kunnen we het beton vier tot vijf keer sneller opruimen dan met de klassieke methode’, zegt Tops. Bovendien worden de in totaal 180 arbeiders dag en nacht ingezet, zeven dagen op zeven. Het zijn vooral Nederlanders, Duitsers, Roemenen en Slovaken. De meeste Belgische wegenwerkers zijn met vakantie. ‘Om de verkeershinder te beperken, voeren we de werken uit in het bouwverlof’, zegt Tops.

Regenweer

Op 15 augustus moeten de werken klaar zijn. Als dat niet lukt, moet de aannemer 25.000 euro boete betalen per dag dat de werken langer duren. Zelfs als het regent, wordt er doorgewerkt. ‘Tijdens de afbraak is regen geen probleem, maar wanneer de funderingen geplaatst worden, kan regen een spelbreker zijn. Maar we hebben geen tijd te verliezen. Als het nat is, vinden we wel een manier om de werf droog te houden’, zegt Struyf.

In de komende jaren zullen ook het stuk E40 Heverlee-Bertem, Sterrebeek-Brussel en de omgekeerde rijrichting in één stuk aangepakt worden. Nadien moet het wegdek van dit stuk E40 jaren zonder grote werken voortkunnen.