Crisis in ziekenhuizen dwingt politiek naar strengere regels

Verschillende virologen, onder wie Marc Van Ranst en Pierre Van Damme, hielden de afgelopen 24 uur een pleidooi voor een lockdown. Dat leek wat uit de lucht komen te vallen, want de federale en regionale topministers hebben pas vorige vrijdag op het Overlegcomité beslist om de regels te verstrengen. We mogen nog maar één nauw knuffelcontact hebben en cafés en restaurants moeten sinds maandag de deuren gesloten houden.

Toch hebben de virologen een reden om ongerust te zijn. Het aantal besmettingen blijft zoals verwacht snel stijgen. De voorbije zeven dagen werd het virus dagelijks bij gemiddeld bijna 10.000 mensen vastgesteld. Dat is niet langer een verdubbeling van de cijfers tegenover de voorgaande week, zoals tot voor kort het geval was, maar nog altijd een stijging van 75 procent.

Ligt de toename van het aantal besmettingen misschien nog in de lijn van de verwachtingen, dan is dat anders met het aantal ziekenhuisopnames. Daar schieten de curves sneller de hoogte in dan werd ingeschat. Het coronavirus heeft 3.274 mensen zo ziek gemaakt dat ze in het ziekenhuis moeten blijven. 525 van hen worden behandeld op intensieve zorg.

De verwachting is dat het aantal patiënten op intensieve zorg al tegen 30 oktober zal verdubbelen tot meer dan 1.000, wat sneller is dan verwacht. Daarom wordt de ziekenhuizen gevraagd om meer ziekenhuisbedden ter beschikking te stellen voor coronapatiënten en om hun reguliere zorg verder af te bouwen. Het is een scenario dat de beleidsmakers en de ziekenhuizen voor het begin van de tweede golf wilden vermijden.

‘We lopen achter op de feiten en het is te riskant te wachten op wat de maatregelen van vorige vrijdag opleveren’, verklaarde virologe Erika Vlieghe op Radio 1. De verstrengingen van vrijdag hebben ten vroegste vanaf begin volgende week een effect op de besmettingscijfers. Wie nu positief test, raakte ongeveer een week geleden besmet, dus die cijfers zijn altijd een weerspiegeling van de besmettingen uit het verleden.

Gigantisch probleem

Als over anderhalve week blijkt dat de verstrengingen niet het verhoopte effect hebben, zitten we met een gigantisch probleem. Onze ziekenhuizen dreigen dan te botsen tegen de limieten van het aantal patiënten dat ze maximaal kunnen behandelen. Nu al moeten patiënten vanuit het Luikse, de zwaarst getroffen regio van het land, naar elders worden overgebracht.

De slechte ziekenhuiscijfers verklaren de druk vanuit medische hoek voor verdere verstrengingen. Die komen er ook: op het Overlegcomité zijn vannacht een reeks bijkomende ingrepen afgeklopt voor sport, cultuur, toerisme en jeugdwerk. Coronacommissaris Pedro Facon heeft zich de voorbije week met een aantal experts over de ruim 200 bestaande protocollen gebogen en uitgezocht waar aanpassingen nodig waren.

Vlaanderen, waar de situatie minder precair is dan in Brussel en Wallonië, wilde in eerste instantie niet te ver gaan in het aanpassen van die protocollen. Voor sportwedstrijden zou misschien minder publiek worden toegelaten, maar zonder publiek spelen leek lang geen optie. Toch gaan de stadions de komende weken op slot. Ook voor de cultuursector mikte de Vlaamse regering op kleinere aanpassingen dan de regels die uiteindelijk zijn afgeklopt.

Federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) wilde, net zoals een reeks Franstalige politici, verder gaan. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez stelde de voorbije week al dat het niet logisch is dat de cafés en de restaurants de deuren moeten sluiten, maar dat nog altijd duizenden mensen een voetbalwedstrijd kunnen bijwonen.

De meeste protocollen werden bovendien zo opgesteld dat ze activiteiten mogelijk moeten maken op het moment dat het virus weinig circuleert. Nu het virus weer overal zit, was het de vraag of het nog verantwoord is die überhaupt te laten doorgaan. Naast sportwedstrijden met publiek gaat het dan over culturele activiteiten zoals theatervoorstellingen of opera. Deze week startte de Brusselse Munt een nieuwe productie. ‘Onverantwoord in deze tijden’, zegt een beleidsmaker.

Lockdown

Een lockdown, waar de virologen op hinten en waar sommige Franstalige politici de voorbije dagen op leken aan te sturen, is niet aan de orde. Zeker de Vlaamse partijen hebben daar geen zin in. ‘Luik moet zelf maar zulke maatregelen nemen als het dat daar nodig acht’, klinkt het bij een Vlaamse meerderheidspartij.

De Croo liet eerder al optekenen dat hij alles zal doen om het stilleggen van de economie en het onderwijs te vermijden. In de Kamer maakte hij dat donderdag nog eens duidelijk. ‘Naast de aangekondigde bijsturingen aan de protocollen moeten we vooral standvastigheid tonen. We gaan niet continu veranderen van strategie.’