Minstens twee weken langer in lockdown

Zondag 5 april was tot nu toe de einddatum voor alle maatregelen die het openbaar leven nu al twee weken grotendeels lamleggen - de sluiting van horecazaken, winkels, sport- en evenementencentra , de opschorting van evenementen en lessen en de opgelegde maatregelen rond 'social distancing' op het werk. Maar daar komt nu, zoals al eventjes gevreesd, verandering in. Aangezien de virologen verwachten dat de piek van de coronacrisis pas ergens tussen 3 en 7 april zal vallen en het verre van zeker is dat er daarna een snelle daling van het aantal ziekenhuisopnames komt, wordt de horizon opgeschoven. Daarover raakte de nationale veiligheidsraad het zopas eens. 

Kritiek op de cijfers

Op papier wordt 19 april nu de nieuwe einddatum voor de lockdown, het einde van de paasvakantie dus. Maar de kans is reëel dat er daarna nog eens met twee weken wordt verlengd, tot 3 mei. 'Halfweg de paasvakantie zal er een nieuwe evaluatie gebeuren. Is de piek bereikt, maar zijn de cijfers nog onvoldoende gedaald, dan blijven de maatregelen nog twee weken langer van kracht', aldus een regeringsbron. Op diverse niveaus bestaat trouwens grote frustratie over de dodencijfers van de FOD Volksgezondheid. 'Ze zijn niet accuraat genoeg om er conclusies uit te trekken. Zoals die plotse daling in het weekend niet realistisch was, is de stijging van de jongste dagen dat ook niet helemaal. Vanuit de rusthuizen en ziekenhuizen komen de cijfers te traag door. Dat is een groot probleem', zegt een hoge bron. 

Wilmès liet verstaan dat de kinderopvang open blijft tijdens de paasvakantie. De kinderen moeten wel in dezelfde groepjes opgevangen worden als voordien, net als ze moeten opgevangen worden door dezelfde mensen.

Of direct na de paasvakantie de lessen hervat worden, blijft voorlopig nog onbeslist. Ook dat zal afhangen van de evaluatie halfweg de paasvakantie, valt te horen. Er is grote druk om de leerlingen opnieuw naar school te laten trekken. De vraag wordt gesteld of het haalbaar is om tussen 3 mei en half juni nog voldoende leerstof over te brengen voor de zomerexamens. En de virologen waren eigenlijk nooit voorstander van de sluiting van de scholen. Zij willen de kinderen inzetten om groepsimmuniteit op te bouwen. 

Overaanbod

Een zware verstrenging van de maatregelen komt er niet echt. Maar Wilmès zet wel de puntjes op de i. Mensen mogen buiten voor werk - als telewerk niet mogelijk is - voor boodschappen, de sport of dokter. Sporten en bewegen mag ook nog altijd. 'Maar het kan niet de bedoeling zijn dat mensen uren in het park gaan zitten of op een bankje. Direct na je activiteit ga je naar huis', aldus Wilmès. De premier stelt dat wie zich niet aan de regels houdt, een boete krijgt met onmiddellijke inning. Volgens Wilmès zijn er ook nog altijd Belgen die zich te buiten gaan aan lockdown parties - feestje achter gesloten deuren. Die veroordeelde ze streng. 

Vanuit de lokale politie was deze week een pleidooi gekomen om naar Frans voorbeeld de 1-1-1-regel in te voeren, waarbij één persoon maximaal één uur per dag buiten mag komen en niet verder mag dan één kilometer rond zijn of haar huis. Minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) vond dat te verregaand, maar pleitte wel voor een afstandgrens, bijvoorbeeld van 50 kilometer. Die komt er niet, maar volgens De Crem is het nadrukkelijk niet de bedoeling om het hele land rond te rijden. 'Vooral om te vermijden dat er hotspots ontstaan: natuurlijke trekpleisters waar er -vooral in het weekend- heel veel fietsers en wandelaars samenkomen en er van 'social distancing' geen sprake meer is', klinkt het op zijn kabinet.

Vooral de liberalen waren niet gewonnen voor een pak extra regels. 'Uit telecomgegevens blijkt dat de overgrote meerderheid van de mensen de 'social distancing' heel goed naleeft. We moeten dus niet naar een overaanbod van maatregelen willen gaan', zei vicepremier Alexander De Croo (Open VLD) bij het binnengaan van de veiligheidsraad. Ook Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) stelde op het VTM Nieuws dat het constant verfijnen van maatregelen en tegenstrijdige communicatie van ministers leidt tot chaos op het terrein. 'Het ministerieel besluit over het samenscholingsverbod is duidelijk', aldus De Wever, die nog pleitte voor een maximale handhaving via GAS-boetes in plaats van justitie. 

Testen

De sociale partners zijn het in elk geval eens over een verfijning van de lijst met cruciale sectoren en essentiële diensten, waar de regels rond 'social distancing' wat minder streng zijn. Na Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) waarschuwt ook Waals regeringsleider Elio Di Rupo (PS) voor een te verregaande sluiting van bedrijven. 'Door steeds maar te sluiten dreigen we een breuk te veroorzaken in de voedingsketen', aldus Di Rupo. 

Intussen wordt het bij alle actoren steeds duidelijker dat een lockdown -hoe streng die ook is- niet dé exitstrategie uit deze coronacrisis zal zijn. In China is intussen duidelijk gebleken dat alleen het massaal testen op corona, het massaal isoleren van besmette personen en het testen op immuniteit de enige manier is om het openbare leven en de economie weer op een veilige manier op te starten. Onder leiding van minister Philippe De Backer wordt de testcapaciteit nu opgebouwd van 2.500 tot 10.000 testen per dag.