Onderzoeksrechter definitief gewraakt in zaak-Optima

Eind februari legde een arrest van het Gentse hof van beroep een bom onder het gerechtelijk onderzoek naar de Optima-affaire. Al sinds juni 2016 onderzoekt de Gentse onderzoeksrechter Annemie Serlippens de geldstromen rond de ondergang van Optima Bank. Haar onderzoek liep begin dit jaar op zijn laatste benen en telde ruim 40.000 bladzijden. Maar Hans Rieder, de advocaat van ex-Optima-topman Jeroen Piqueur, begon een procedure om de onderzoeksrechter te wraken. Het Gentse hof verklaarde zijn verzoek ontvankelijk en gegrond en besliste dat Serlippens zich moet terugtrekken uit het dossier.

Het openbaar ministerie stapte naar het Hof van Cassatie tegen het arrest. Maar Cassatie heeft dinsdag de procedure van het openbaar ministerie verworpen. Dat betekent dat de wraking van de onderzoeksrechter definitief is.

Rieder voerde aan dat Serlippens het onderzoek niet objectief - ‘à charge en à décharge’ - had gevoerd. Hij toonde dat aan met meerdere passages die Serlippens schreef in een nota bij een Europees onderzoeksbevel, gericht aan Nederland. In die passages wekte de onderzoeksrechter meermaals een schijn van partijdigheid door niet de voorwaardelijke wijs te gebruiken. Met bewoordingen zoals ‘gepleegde feiten’, ‘het afwenden van geldstromen’ en ‘verdoken vergoedingen’, in plaats van ‘aanwijzingen’ of ‘vermoedens’ daarvan.

Grote gevolgen

Het arrest van Cassatie kan grote gevolgen hebben voor het Optima-dossier. Het kan een deel ervan of zelfs het hele dossier op de helling zetten. Al is het daarvoor wachten op het oordeel van de rechter. Ook al wachtte het parket van Oost-Vlaanderen niet op de uitspraak van Cassatie en heeft het intussen al een eindvordering opgesteld in de zaak. Midden april maakte De Tijd bekend dat het parket 14 partijen, mensen en vennootschappen, wil laten doorverwijzen naar de correctionele rechtbank.

Het gaat behalve om Jeroen Piqueur, zijn zoon, zijn schoonzoon en de failliete Optima Bank ook om vier ex-Optima-­toplui, het jarenlange hoofd van de juridische dienst van Optima, en de Luxemburgse verzekeraar Lombard, waarmee ­Optima zaken deed. Een opmerkelijke naam bij de 14 is die van de socialistische oud-­minister Luc Van den Bossche (73). Hij stapte in 2003 na ruim twintig jaar uit de politiek en was van eind 2011 tot begin 2015 CEO van Optima Bank, waarna hij tot juni 2016 voorzitter was van de raad van bestuur van de vastgoedmaatschappij ­Optima Global Estate.

Piqueurs advocaat Hans Rieder wil nog niet reageren. 'We moeten de concrete gevolgen nog bekijken, maar we zullen nu sowieso ook de rest van het onderzoeksdossier onder de loep nemen om te zien waar de onderzoeksrechter zich nog op subjectieve wijze heeft uitgelaten', zegt advocaat Frank Scheerlinck, die Piqueurs dochter en schoonzoon vertegenwoordigt. 'Het was nogal arrogant van de onderzoeksrechter ad interim, die de gewraakte onderzoeksrechter opvolgde, om het dossier zomaar mee te delen aan het parket zonder kritisch te evalueren wat zijn voorgangster deed. Idem voor het parket dat al doorging met zijn eindvordering die blijkbaar al klaarlag. Het was voorbarig om niet te wachten op het oordeel van het Hof van Cassatie. Dit is een spijtige overwinning voor ons. Want een wraking doe je niet zomaar en de functie van de onderzoeksrechter stond al ter discussie.'