'Veroordeling VRT-journalist gevaarlijk precedent'

Op 17 november 2016 waren in het Canvas-programma 'Terzake' telefoongesprekken uit het onderzoek naar de moord op Stijn Saelens te horen. Het ging om geheime opnames, maar die waren via Peter Gyselbrecht (41), de zoon van opdrachtgever André Gyselbrecht, bij de VRT beland. Gyselbrecht wou met de uitzending ervan aantonen dat het gerecht zich liet beïnvloeden door de familie van het slachtoffer. Volgens het parket was die uitzending een strafbaar feit, waarbij ook VRT-journalist Bart Aerts betrokken was.

Bom onder onderzoek

'98 procent van de journalisten had die (gesprekken, red.) niet uitgezonden, maar er zijn enkelen die gaan voor hun moment de gloire, de kijkcijfers en het geld', stelde de procureur, die voor Aerts en Gyselbrecht een straf van zes maanden cel een een geldboete vorderde. Hoewel de journalist naar eigen zeggen 'een goed onderbouwd verhaal' maakte, was de rechtbank het daar niet mee eens.

In hun vonnis weerleggen de rechters dat een veroordeling in strijd is met de vrijheid van meningsuiting. 'Als de journalist een vermeend systeem van 'ons kent ons' had willen aanklagen, had hij dat zonder problemen mogen doen, evenwel zonder gebruik te maken van de door hem verkregen tapgesprekken', klonk het.

Maatschappelijk belang

Pol Deltour, de nationaal secretaris van de Vlaamse Vereniging voor Journalisten (VVJ), spreekt in Knack van een veroordeling op basis van een 'heel gekunstelde strafklacht'. Ook professor Sarah Van Leuven, directeur van het Center for Journalism Studies (UGent) en lid van de Raad voor de Journalistiek, is bezorgd. 'Dat een journalist veroordeeld wordt voor het gebruik van bewijsmateriaal in het nieuws vind ik een gevaarlijk precedent. Als een journalist het vermoeden heeft dat achter de schermen zaken mislopen, dan kan hij het maatschappelijk belang inroepen om die informatie naar buiten te brengen.'

Volgens Van Leuven was het maatschappelijk belang hier zeker aanwezig. 'De kasteelmoord was een zeer gemediatiseerde en belangrijke rechtszaak. Een journalist mag zich terecht vragen stellen bij het verloop van een onderzoek en zeker als hij geloofwaardig bewijsmateriaal kan voorleggen. Die telefoontaps voldoen daaraan.'

Omdat het vonnis er pas na vier jaar kwam - het onderzoek lag een jaar onnodig stil - krijgen Gyselbrecht en Aerts enkel een voorwaardelijke straf. Gyselbrecht gaat in beroep, de VRT-journalist wellicht ook.