Voka wil premie voor wie werkt

Al 1.075.000 Belgische werknemers zijn sinds het uitbreken van de coronacrisis tijdelijk werkloos geworden. 110.000 zelfstandigen hebben bij de Vlaamse overheid een hinderpremie aangevraagd omdat ze hun zaak moeten sluiten. Of we het nu willen of niet, de economie valt stil. Zo sterk dat het de verkeerde kant dreigt uit te gaan, klinkt het bij de ondernemersorganisaties.

Die zijn de overheden dankbaar voor de snelheid waarmee de stelsels voor tijdelijke werkloosheid zijn versoepeld en een garantieregeling voor lopende en nieuwe kredieten is uitgewerkt, klinkt het in koor bij VBO, Unizo en Fevia. Maar het is hoog tijd om een ander signaal te geven, vinden ze. Namelijk dat het de collectieve verantwoordelijkheid van iedereen is aan het werk te blijven als dat kan.

‘We krijgen meldingen uit diverse sectoren dat het steeds moeilijker wordt werknemers te motiveren om zich bloot te stellen aan gezondheidsrisico’s. Dat is begrijpelijk als je vaststelt dat anderen tijdelijk werkloos thuiszitten zonder veel loonverlies’, zegt Danny Van Assche van Unizo.

‘Begrijp me niet verkeerd: tijdelijke werkloosheid is een uitstekend systeem, maar door de accumulatie met de energiebonus van de Vlaamse regering en de extra premies die in sommige sectoren al waren afgesproken hebben veel mensen echt geen incentive om te gaan werken.’

Een ander probleem is ziekteverzuim door angst voor corona. 'Wij vragen dat sneller wordt overgeschakeld op de ziekteverzekering, in plaats van het gewaarborgd inkomen', zegt Van Assche. Volgens de socialistische vakbond ABVV gebeurt dat nu al. 'Retroactief', zegt topvrouw Miranda Ulens.

Salespersoneel in productie

Vooral in de levensbelangrijke voedingssector wordt het nipt. Zes op de tien bedrijven kampen met personeelstekorten, in vier op de tien leidt dat tot productieproblemen, blijkt uit een bevraging van de sectorfederatie Fevia. ‘In sommige bedrijven worden zelfs mensen van de sales ingezet in de productie. Ik roep de overheden op het mogelijk te maken dat tijdelijk werklozen van andere sectoren zonder veel rompslomp overschakelen naar de voedingssector’, zegt Bart Buysse van Fevia.

De federale regering is met de kwestie bezig. Een taskforce onder leiding van Piet Vanthemsche brengt de problemen in kaart om met gerichte oplossingen op de proppen te komen. Een daarvan is dat de lijst met vitale sectoren, waar de regels voor ‘social distancing’ wat minder streng zijn, al is aangepast. ‘De hele waardeketen is in rekening gebracht’, zegt Pieter Timmermans van VBO. ‘De voedingssector kan bijvoorbeeld niet draaien zonder de verpakkingssector.’

Prestatiepremie

Minister van Economie Nathalie Muylle (CD&V) kondigde dinsdag aan dat ze bekijkt wat ze kan doen om de werknemers in de zorg- en voedingssector een duwtje in de rug te geven. ABVV stelt voor de Vlaamse energiebonus uit te breiden naar werkenden. Voka vraagt een tijdelijke prestatiepremie van 150 euro per maand voor wie zich op de werkvloer begeeft - te betalen door de RVA.

De werkgeversfederatie Voka vraagt dat de federale overheid een prestatiepremie van 150 euro per maand toekent aan wie zich tijdens de coronacrisis op de werkvloer begeeft. In steeds meer bedrijven komt de productie in het gedrang doordat werknemers vragen thuis te blijven. ‘Zowel bij tijdelijke werkloosheid als bij ziekteverlof is er soms bijna geen financieel verschil meer tussen werken en niet werken’, zegt Voka-topman Hans Maertens. ‘Wij vragen een incentive voor wie zich op de werkvloer begeeft, als dat veilig kan. Thuiswerken komt niet aanmerking.’

Maar het VBO en Unizo wijzen die voorstellen af. ‘Laat ons liever snel evalueren of wat de diverse overheden hebben beslist wel het juiste effect heeft. Het is goed dat de overheid nu geld in de economie pompt, maar ooit moet die rekening wel betaald worden.’