‘Elektrogevoelige’ Brusselaars mogen slimme meter weigeren

In een opvallend arrest heeft het Grondwettelijk Hof een extra obstakel opgeworpen voor de uitrol van slimme meters in Brussel. Slimme meters voor elektriciteit en gas sturen automatisch via het mobiel netwerk de meterstanden door. Maar volgens het Grondwettelijk Hof heeft het Brussels Gewest daarbij onvoldoende rekening gehouden met de gezondheid van elektrogevoelige personen. Wie claimt gevoelig te zijn voor elektromagnetische straling moet een alternatief kunnen krijgen, anders mag hij de installatie van de slimme meter weigeren.

De uitspraak van het Grondwettelijk Hof volgt nadat de milieuorganisatie Inter-Environnement Bruxelles, de Belgische Beroepsvereniging van Naturopaten (natuurgenezers) en drie particulieren naar de rechter waren gestapt. Ze vroegen de vernietiging van verschillende bepalingen uit de Brusselse ordonnantie waarin de uitrol van de digitale meters geregeld wordt.

Geen aantasting van privacy

Het Grondwettelijk Hof heeft het grootste deel van die bezwaren verworpen. De slimme meter is geen aantasting van de privacy van de Brusselaars. In principe mag een Brusselaar de installatie van de slimme meter niet weigeren en het is geoorloofd dat specifieke groepen, zoals mensen met een elektrische wagen, eerst aan bod komen bij de uitrol.

Maar het Hof maakt wel een uitzondering voor elektrogevoelige personen. ‘Volgens het Hof kan de mogelijke blootstelling aan elektromagnetische straling, voor de personen die daardoor een gezondheidsrisico lopen, leiden tot een aanzienlijke achteruitgang van het beschermingsniveau van hun recht op een gezond leefmilieu’, staat in een persbericht. ‘Voor die aanzienlijke achteruitgang bestaat geen redelijke verantwoording, vermits elektromagnetische straling eenvoudig kan worden weggenomen door middel van een bekabeling.’

Het Hof vernietigt dan ook de bepaling dat Brusselaars de slimme meter niet kunnen weigeren. Zolang het Brussels Gewest geen oplossing aanbiedt voor elektrogevoelige personen, mogen zij de slimme meter weigeren of eisen dat de netbeheerder Sibelga de draadloze meter weer weghaalt.

Niet wetenschappelijk bewezen

De uitspraak van het Grondwettelijk Hof is des te opvallender omdat het bestaan van elektrogevoeligheid nooit wetenschappelijk is aangetoond. 'Het is in Brussel een heikele politieke kwestie, net als de discussie over de straling van hoogspanningsmasten of zendmasten voor 5G', zegt een betrokkene bij de uitrol van de slimme meter. 'Elektrogevoeligheid is nog nooit wetenschappelijk bewezen, maar een groep overtuigde activisten die luid roepen haalt hier zijn slag thuis.'

De verwachting is niet dat de uitspraak een grote impact heeft op de uitrol van de digitale meter in Brussel. Het gewest kan de zaak ontmijnen door ook een digitale meter met kabel beschikbaar te stellen en niet enkel draadloze exemplaren.

Het arrest heeft waarschijnlijk ook geen gevolgen voor de uitrol van de slimme meter in Vlaanderen en Wallonië. In tegenstelling tot Brussel hebben beide gewesten in hun regelgeving wel de mogelijkheid ingeschreven om een digitale meter met kabel te voorzien voor mensen die wegens elektrosensitiviteit liever geen draadloos exemplaar krijgen. Hoewel gezinnen de installatie van de digitale meter eigenlijk niet mogen weigeren, lieten in het eerste jaar van de uitrol 3.500 Vlamingen geen installateur binnen, uit vrees dat de slimme meter tot hogere nettarieven leidt.