Regering ten strijde tegen schermbedrijven

Om te ontsnappen aan de belastingen verbergen nog heel wat Belgen hun vermogen in constructies met bedrijven, met zogeheten trusts, buitenlandse stichtingen en andere juridische constructies. Populaire schermconstructies zijn ‘Anstalt’ in Liechtenstein of ‘Limited’ in de Bahama’s.

In de volgende belastingaangifte (aanslagjaar 2014) zal elke Belg moeten aangeven of hij zo’n juridische constructie heeft opgezet of niet. Dat meldt staatssecretaris voor de Fraudebestrijding John Crombez (sp.a) aan De Tijd.

Met de maatregel viseert Crombez alle mogelijke constructies met schermbedrijven. Want wie de belastingaangifte invult, zal werkelijk alle mogelijke constructies moeten aangeven waaruit hijzelf, zijn echtgenote of zijn kinderen inkomsten halen. Ook voor constructies waarvan hij de oprichter is of bij zijn weten op de een of de andere manier begunstigde of potentieel begunstigde is.

De maatregel doet denken aan de meldingsplicht die dit jaar al van kracht werd en waarbij iedereen in zijn belastingaangifte moet aanduiden of hij in het buitenland beleggingsverzekeringen bezit. Ook die structuur was tot nu populair om zwart geld verborgen te houden voor de fiscus.

Maar heel wat fiscale adviseurs raden hun cliënten aan nu toch open kaart te spelen met de fiscus als ze zo’n verzekering hebben en om dan eventueel een regularisatie van het zwart geld aan te vragen. Het is al langer verplicht om buitenlandse bankrekeningen aan te geven in de belastingaangifte.

‘Het is niet de bedoeling de juridische constructies te verbieden, wel om transparantie te creëren en het vacuüm te herstellen’, laat Crombez weten. ‘Het gaat om een mondiaal probleem. Steeds meer landen nemen maatregelen om de transparantie te vergroten. Dat gebeurde onder andere al in Nederland (2009), Frankrijk (2011 en 2012) en zelfs Luxemburg.’

Crombez wil niet alleen zulke scherm- of dekmantelvennootschappen bestrijden, maar spookvennootschappen. Fraudeurs, maar ook andere soorten criminelen, misbruiken vennootschappen om allerlei misdrijven te plegen. Zo worden grote btw-carrousels of socialefraudenetwerken gerund door spookbedrijven, met stromannen als bedrijfsleiders en gevestigd op valse adressen.

Als de fiscus of het gerecht bij die spookbedrijven aanklopt, valt er doorgaans niets meer te rapen en is het een hele klus om de achterliggende criminelen te vatten.

Crombez laat weten dat de Kruispuntbank van Ondernemingen de voorbije drie jaar (januari 2010 tot maart 2013) al 4.837 adressen van bedrijven heeft geschrapt omdat ze niet klopten. Dat is al veel, maar waarschijnlijk slechts een fractie van alle spookbedrijven in ons land. Daarom heeft de regering nog maar pas de vennootschapswet gewijzigd om de onjuiste bedrijfsgegevens nog sneller en gemakkelijker te kunnen laten schrappen.

Strafregister

Staatssecretaris Crombez stelt ook voor een strafregister op te richten voor bedrijven en andere rechtspersonen. Nu bestaat alleen strafregister voor natuurlijke personen. Maar ook bedrijven kunnen strafrechterlijk worden veroordeeld als ze gebruikt zijn om fraudes en andere misdrijven te plegen.

De gespecialiseerde antifraudedienst van de federale politie heeft in zijn jongste jaarverslag eveneens een oproep gedaan om zo’n strafregister eindelijk op te richten. De federale politie waarschuwde in het jaarverslag dat er nog beter over gewaakt moet worden dat bedrijfsleiders die een beroepsverbod kregen, ook effectief niet meer aan het hoofd van bedrijven komen. Slechts in enkele arrondissementen wordt daar al nauwgezetter op toegekeken.