Tienduizenden bedrijven nog altijd niet in orde met registratie begunstigden

In de strijd tegen het terrorisme en het witwassen verplicht Europa bedrijven, vzw's, stichtingen en maatschappen in een register aan te geven wie de touwtjes in handen heeft. In België lag de deadline voor registratie in het UBO-register ('ultimate beneficial owners') op 31 december 2019.

Meer dan een jaar na die deadline zijn 635.189 entiteiten geregistreerd, blijkt uit cijfers van de FOD Financiën. Het gaat om 559.880 Belgische ondernemingen, 62.651 vzw’s, 1.357 stichtingen en 11.301 buitenlandse ondernemingen. Hoeveel bedrijven ontbreken, is moeilijk te zeggen. Financiën raamt het totale aantal entiteiten dat moet registreren op (minstens) 675.000, maar neemt als maatstaf het aantal ondernemingen in de Kruispuntbank van Ondernemingen (792.606). Bedrijven die ontbreken in het UBO-register kregen de voorbije maanden een brief van Financiën in de bus die hen aanmaande zich in orde te stellen. Boetes werden nog niet uitgeschreven.

Volgens Johanna Waelkens van het boekhoudkantoor SBB zijn de bedrijven die nog niet registreerden vaak slapende vennootschappen zonder activiteiten. ‘In veel gevallen leidt de brief van Financiën tot een ontbinding en vereffening van de vennootschap. De actieve vennootschappen van onze klanten zijn bijna allemaal in orde met het UBO’, zegt Waelkens.

Aantal raadplegingen

Het register is consulteerbaar door antiwitwasautoriteiten en andere bevoegde instanties. Ook particulieren kunnen tegen een vergoeding van 1,5 euro gegevens raadplegen, al krijgen ze zeer beperkte informatie (familienaam) over de begunstigde te zien. Financiën heeft geen cijfers over hoeveel keer overheidsinstanties de databank al hebben geraadpleegd. ‘Wel hebben particulieren al 4.655 keer het register geconsulteerd’, zegt woordvoerder Francis Adyns.

Begunstigden kunnen vragen dat ze voor particuliere opvragingen onzichtbaar worden gemaakt in de databank. Bij zo’n aanvraag moet de begunstigde wel aantonen dat sprake is van een blootstelling aan een onevenredig risico. ‘Er zijn al 1.735 verzoeken ingediend om niet zichtbaar te zijn in het register. Daarvan zijn 1.128 automatisch toegekend wegens de minderjarigheid of de handelingsonbekwaamheid van de eindbegunstigde. Bij de resterende aanvragen werden al 78 verzoeken geweigerd’, zegt Adyns.

Bewijsdocument

Sinds kort zijn bedrijven verplicht een document aan het register toe te voegen dat bewijst dat de gegevens in het register correct zijn. Volgens Stefan De Plus, counsel van Van Steenbrugge Advocaten, bestaat in de praktijk veel onduidelijkheid over welke bewijsdocumenten kunnen en moeten worden opgeladen. ‘Om enige uniformiteit in te bouwen zou het goed zijn een beperkt aantal soorten documenten toe te laten en te bepalen welke documenten wanneer moeten worden toegevoegd’, zegt hij. Financiën werkt aan een lijst van veel gestelde vragen en antwoorden die het de komende weken online zal plaatsen.