Afschaffing ecocheques op het laatste moment uitgesteld

De sociale partners en de uitgiftebedrijven halen zo een eerste slag binnen. De federale meerderheidspartijen Open VLD en N-VA willen vandaag in de Kamercommissie Sociale Zaken een wetsvoorstel goedkeuren over de afschaffing van de ecocheques.

Ze willen de vouchers vervangen door een nettovergoeding op de loonbrief. Het voordeel is dat de werknemer het geld vrij kan besteden, terwijl het nu moet worden gebruikt voor milieuvriendelijke producten.

Het wetsvoorstel, dat twee weken geleden werd ingediend, wordt ook gesteund door CD&V en de MR. Maar die twee meerderheidspartijen willen het vandaag nog niet ter stemming brengen.

Ze doen een toegeving aan het opmerkelijke collectief dat pleit voor het behoud van de ecocheques. Dat zijn in de eerste plaats de uitgiftebedrijven, waarvan Sodexo  en Edenred de bekendste zijn.

‘Vorige week liep de Wetstraat vol lobbyisten van Sodexo en Monizze ter bescherming van de miljoenenbusiness van de ecocheque’, merkte Kamerlid Egbert Lachaert (Open VLD) gisteren schamper op.

Ondernemingen die hun werknemers ecocheques geven, betalen daarvoor een commissie aan de uitgiftebedrijven. Winkeliers die de cheques aanvaarden, moeten dan weer betalen als ze de cheques willen omzetten in geld. En als de cheques niet worden gebruikt, verdwijnt de waarde van de voucher in de zakken van de uitgiftebedrijven.

Beschermen van verkopers

Daarnaast pleiten ook de sociale partners voor het behoud van de ecocheques. Ze halen tal van redenen aan, gaande van de bescherming van de verkopers van ecologische producten tot het beschermen van de sociale zekerheid.

De vakbonden zijn allergisch aan het invoeren van een nettovergoeding, die volgens hen het einde kan inluiden van het brutoloon als de steunpilaar van de sociale zekerheid.

Om hun eisen kracht bij te zetten hebben de kopstukken van de belangrijkste vakbonden en werkgeversorganisaties, die zijn verzameld in de Groep van Tien, eind vorige week een brief gestuurd naar de federale regering. Ze dringen aan op een onderhoud over de ecocheques.

Open voor argumenten

Voor CD&V is die brief de belangrijkste reden om het wetsvoorstel voorlopig niet te stemmen. ‘De sociale partners willen nog eens gehoord worden en dus zullen we nog eens luisteren’, zegt CD&V-Kamerlid Stefaan Vercamer. ‘Voorlopig blijven we ervan overtuigd dat de ecocheques moeten worden afgeschaft, maar we staan open voor hun argumenten.’

De MR wil dan weer het advies van de Raad van State afwachten vooraleer over het wetsvoorstel te stemmen. Volgens Kamerlid David Clarinval wil zijn partij eerst uitzoeken of het fiscale gunsttarief dat toepasbaar is op de ecocheques kan worden overgezet naar de nettovergoeding.

Op ecocheques betalen werknemers geen belastingen of socialezekerheidsbijdragen. ‘We willen vermijden dat werknemers het slachtoffer worden van de hervorming doordat ze bijdragen moeten betalen die ze vandaag niet hoeven te betalen’, zegt Clarinval.

Uitstel of afstel

Bij Open VLD en de N-VA zien ze de bui al hangen. ‘Ik vrees dat dit een poging is om de hervorming op de lange baan te schuiven’, zegt N-VA-Kamerlid Zuhal Demir. ‘Ik ben al vier jaar met dit dossier bezig en telkens komen de uitgiftebedrijven en de sociale partners met dezelfde argumenten aandraven. Ik ben dat beu.’

Volgens Demir gaan de sociale partners lijnrecht in tegen de belangen van hun achterban. ‘Wij willen de werknemers meer vrijheid geven en een administratieve vereenvoudiging doorvoeren voor de bedrijven.’

Werkgevers

Het ergert haar dat het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) zich opwerpt als grote verdediger van de ecocheque. ‘Het gaat daarmee in tegen de belangen van alle werkgevers in dit land, behalve die van de uitgiftebedrijven.

'Als ze erin slagen dit voorstel te kelderen, moeten we ons echt vragen stellen bij het functioneren van het parlement in onze democratie.’

In de Kamer werden al meermaals initiatieven genomen om de ecocheques, maar ook de maaltijdcheques af te schaffen. Bij een vorige poging kwam premier Charles Michel (MR) zelfs hoogstpersoonlijk tussenbeide om de afschaffing tegen te houden. Ook deze keer bestaat de kans dat de ecochequelobby alsnog haar slag thuishaalt.