Premier legt grote benoemingspuzzel

Om uit de impasse te geraken trekt premier Michel het dossier naar zich toe. Het is niet de bedoeling de kandidatuur van Vanackere in twijfel te trekken. Maar door de puzzel groter te maken hoopt Michel elke partij tevreden te kunnen stellen. Meteen kan hij een rist topbenoemingen doorvoeren waarop al maanden wordt gewacht. De belangrijkste zijn die van ondervoorzitter van de Europese Investeringsbank, vicegouverneur van de Nationale Bank, voorzitter voor de energieregulator CREG en CEO voor de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij (FPIM).

Het zijn stuk voor jobs waarvoor wordt gestreden. Voor partijen is het belangrijk overal tentakels te hebben. Maar het zijn ook lucratieve jobs. Een vicegouverneur van de Nationale Bank verdient jaarlijks 391.000 euro bruto, de topman van de FPIM 290.000 euro, een ondervoorzitter van de Europese Investeringsbank 276.000 euro en de voorzitter van de CREG 250.000 euro.

Ander gewicht

Dat de vier topjobs nog niet ingevuld geraakten, heeft alles te maken met het politieke gevecht dat erover was ontstaan. Op het eerste gezicht oogt de puzzel eenvoudig. Er zijn vier regeringspartijen en vier jobs te verdelen. Eén post per partij dus? Maar zo eenvoudig is het niet. Omdat de ene partij een groter gewicht geeft aan een bepaalde functie dan een andere partij, zitten heel wat benoemingen al maanden geblokkeerd.

De post van ondervoorzitter van de Europese Investeringsbank zou in principe al tien maanden moeten zijn ingevuld, maar zowel de N-VA als de MR aast op de functie. De N-VA wil Vlaams minister van Werk Philippe Muyters bedanken met die post. Met het oog op de verkiezingen van 2019 zou dat de partij niet slecht uitkomen. Zo zou ze Anneleen Van Bossuyt of Matthias Diependaele, nu nog fractieleider voor de N-VA, kunnen lanceren als Vlaams minister van Werk. De toekomstige Oost-Vlaamse lijsttrekker kan dan extra in de kijker lopen.

Federaal deed de N-VA een gelijkaardige zet door de toekomstige West-Vlaamse lijsttrekker Sander Loones minister van Defensie te maken in opvolging van Steven Vandeput. Voor de N-VA is het evenwel nog geen gewonnen zaak, want ook de MR heeft een geschikte kandidaat voor de Europese Investeringsbank. De premier wil vermijden dat de indruk ontstaat dat hij te veel Vlamingen beloont met internationale postjes.

Los van de discussie tussen de N-VA en de MR dreigt ook hier een genderprobleem te rijzen. In het negenkoppige managementcomité van de Europese Investeringsbank zit op dit moment ook maar één vrouw. Volgens bronnen is België informeel gevraagd een vrouw te sturen. Dat is een streep door de rekening van de N-VA, die Muyters in gedachten heeft.

Ook voor de post van topman bij de overheidsholding FPIM wordt gestreden. Koen Van Loo, al twaalf jaar CEO van de FPIM, zou graag zijn mandaat verlengd zien. Open VLD steunt hem daarin. Maar ook de N-VA toont interesse. Een mogelijke uitweg is dat de N-VA een plekje krijgt in het vierkoppige directiecomité dat wordt opgericht.

Meer kritiek

Voor de lucratiefste post, die van vicegouverneur bij de Nationale Bank, is het een strijd tussen de drie Vlaamse coalitiepartners. Dat is niet onlogisch, want de post van vicegouverneur is vaak een opstapje naar de gouverneurszetel. De N-VA wil graag haar directeur, Tom Dechaene, promoveren. Open VLD heeft met Tim Hermans een kandidaat. Hij is even lang directeur als Dechaene, maar werkte eerder al voor de Nationale Bank en heeft dus in principe meer ervaring.

Het is evenmin uitgesloten dat CD&V aandringt op het vicegouverneurschap. Maar als de partij vasthoudt aan Vanackere, botst die zet wellicht op nog meer kritiek. Het zou ook betekenen dat een nieuwe directeur meteen vicegouverneur wordt, iets wat niet vaak gebeurt.

Voor het leiderschap van de energieregulator CREG staat Anne Junion, de kabinetschef van minister van Energie Marie Christine Marghem (MR), in polepositie. Maar ook de N-VA heeft interesse in de CREG. Mocht de partij er niet in slagen het voorzitterschap binnen te halen, dan zou ze graag een directeurspost bemachtigen. Maar het probleem is dat die functies pas aflopen na de verkiezingen. In principe kan op die benoeming worden geanticipeerd, maar daarmee zou de regering zich juridisch op glad ijs begeven. De kans bestaat dat een van de opzijgeschoven bestuurders naar de Raad van State stapt.

Behalve de vier lucratieve jobs moeten nog enkele bestuursfuncties worden ingevuld. Het beursgenoteerde Bpost wacht al maanden op de federale regering om zijn raad van bestuur vol te krijgen. Er moeten drie bestuurders worden aangeduid. Over de twee Franstalige kandidaten is geen discussie, over de Nederlandstalige kandidaat wel. CD&V houdt vast aan Caroline Ven, die nu bestuurder is bij Bpost. Maar de N-VA zou graag een eigen bestuurder aanwijzen om een voet tussen de deur te krijgen bij Bpost.

Omdat het water tussen de vier partijen in de regering nog diep is, ziet het er niet naar uit dat de puzzel snel zal zijn gelegd. Donderdag komt het kernkabinet bijeen over de kwestie, maar het is niet zeker of er dan al een akkoord in zit. 'Er is geen echte deadline', klinkt het in regeringskringen.