Schrappen carenzdag kost bedrijven 40 miljoen

Tijdens een parlementair debat over het nieuwe eenheidsstatuut eergisteren vroegen enkele Kamerleden aan minister van Werk Monica De Coninck (sp.a) welk prijskaartje aan het schrappen van de carenzdag hangt. Het Grondwettelijk Hof bestempelde het als discriminatie dat veel arbeiders die eerste ziektedag nog steeds niet uitbetaald krijgen, want voor bedienden geldt dat wel. In het compromis over het eenheidsstatuut dat twee weken geleden werd beklonken, is vastgelegd dat de carenzdag per 1 januari 2014 wordt afgeschaft.

Cijfers over de kostprijs kon De Coninck niet geven, maar ze wees er wel op dat het cijfer van 600 miljoen euro per jaar dat vorig weekend circuleerde, ‘schromelijk overschat’ is. Uit rekenwerk van het socialedienstenbedrijf SD Worx blijkt dat inderdaad sprake is van een forse overdrijving.

SD Worx deed een steekproef waarin 617.617 werknemers werden opgenomen. Bij minder dan een tiende van hen, zo’n 57.178 werknemers, werden vorig jaar een of meerdere carenzdagen geteld. In totaal ging het om 101.038 niet-betaalde eerste ziektedagen. Als de werkgevers die carenzdag hadden moeten uitbetalen, zou hun dat in 2012 bijna 56 miljoen euro gekost hebben. Tot dat bedrag komen we door de kostprijs die SD Worx berekende op basis van de steekproef te extrapoleren naar alle werknemers in de privésector. Dat zijn er zo’n 2,7 miljoen.

De sociale partners wijzen er evenwel op dat een uitzonderingsmaatregel werd opgenomen in het compromis over het eenheidsstatuut. Er zouden geen sociale bijdragen betaald moeten worden op de carenzdagen die vanaf volgend jaar uitbetaald worden. Of dat effectief het geval zal zijn, moet nog blijken. In de compromistekst wordt met geen woord over zo’n maatregel gerept.

Toch voerde SD Worx ook voor dat scenario een simulatie door. Na extrapolatie van de cijfers van het dienstenbedrijf blijkt de afschaffing van de carenzdag de ondernemingen zo’n 40 miljoen euro te kosten. Het verschil van bijna 16 miljoen euro zou dus door de staat betaald worden. Om die kostprijs nog wat in te dammen, volgen meer controles op ziekteverzuim.

De kosten zullen vooral gedragen worden door bedrijven met veel arbeiders in dienst. Wel moet opgemerkt worden dat de carenzdag bij de onderhandelingen over het eenheidsstatuut niet de grootste bekommernis was van de werkgeversorganisaties. Het optrekken van de opzegtermijnen voor arbeiders baarde hun meer zorgen, omdat de kosten veel hoger uitvallen. Voorlopig is het moeilijk om een som te plakken op de kosten daarvan. Heel wat details van het compromis moeten nog uitgewerkt worden.

Veel werkgevers hebben de voorbije week hun ongenoegen geuit over die onduidelijkheid. Vooral de arbeidsintensieve sectoren, met de federatie voor de hout- en textielsector Fedustria op kop, laten zich horen. Ook vrezen sommigen nog steeds juridische chaos, omdat het nieuwe statuut pas op 1 januari 2014 van kracht wordt. Het Grondwettelijk Hof had tegen 8 juli een einde aan de discriminaties tussen arbeiders en bedienden geëist. Minister De Coninck maakt zich niet te veel zorgen. ‘We zullen wel zien wat van rechtszaken op ons afkomt en zullen dan gepast reageren’, klinkt het.