15 miljard euro lastenverlagingen moet Nederlanders aan job helpen

Voor de 200ste maal werd het Nederlandse parlementaire jaar gisteren op gang getrokken met Prinsjesdag, waarbij de vorst de plannen van de regering voorleest. Bij zijn debuut twaalf maanden geleden bracht koning Willem-Alexander een troonrede vol economisch malheur. Ook deze keer had de opvolger van Beatrix het over ‘een rouwrand van verdriet’ die de feestelijke traditie omgaf.

De 196 landgenoten die stierven bij de crash van vlucht MH17 boven Oekraïne, zijn allerminst vergeten. Voorts verwees Willem-Alexander naar de spanningen in Irak, Syrië en de Gazastrook die ook in eigen land gevoeld worden. Bovendien vielen net gisteren twee doden en elf zwaargewonden bij een kettingbotsing in Zeeland.

Economisch vrolijker

Puur economisch viel dit keer wel een iets vrolijker verhaal te vertellen. De internationale spanningen ten spijt blijft de export van de Hollandse handelsnatie robuust. Bedrijven investeren weer en voor het eerst in vijf jaar stijgt ook de koopkracht.

De ruim 50 miljard euro besparingen die liberaal premier Mark Rutte sinds 2010 heeft ingevoerd, duwen het begrotingstekort eindelijk weer onder Europese 3 procentnorm. En na twee krimpjaren stijgt het bruto binnenlands product opnieuw, al noemde minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem het herstel meteen ‘fragiel’: 0,75 procent dit jaar, 1,25 procent in 2015.

Voorzichting investeren

‘We moeten ons niet rijk rekenen’, aldus de sociaaldemocraat. ‘Vooral de hoge werkloosheid is zorgelijk.’ Nog altijd zitten 650.000 Nederlanders zonder werk, ruim 8 procent van de beroepsbevolking. Omdat er voor het eerst in jaren niet bezuinigd moet worden, heeft de regering-Rutte wel eindelijk de budgettaire ruimte om weer voorzichtig te investeren.

In onderwijs en defensie onder meer, maar vooral: de komende jaren worden de lasten op arbeid met 15 miljard euro verlaagd, waarvan 1 miljard tegen 2015. Dat moet op termijn 100.000 nieuwe jobs creëren. Het past in Ruttes plan het belastingstelsel grondig te hervormen, nadat eerder al de zorgsector, de arbeids- en woningmarkt onder handen genomen werden.

Behoedzame begroting

Vooral de implosie van de huizenprijzen woog de voorbije jaren hard op de Nederlandse economie en het consumptiegedrag van de gezinnen. Sinds begin 2014 is een kentering zichtbaar, maar ook hierbij onderdrukte Dijsselbloem onmiddellijk elke vorm van enthousiasme. ‘Er staan nog altijd 1,1 miljoen huizen onder water’, aldus de PvdA’er, een uitdrukking waarmee Nederlanders zeggen dat de marktwaarde van vele woningen nog steeds onder de oorspronkelijke aankoopprijs zit. Bijgevolg bieden veel eigenaars hun huis voorlopig niet te koop aan.

Zolang Nederland niet helemaal uit de zorgen is, wil Dijsselbloem, dan ook als een goede huisvader op de centen blijven letten. Met zijn ‘behoedzame begroting’ ontlokte hij evenwel ook kritiek. Werkgeversorganisaties vonden zijn lastenverlaging ‘onvoldoende’ om de jobmarkt aan te zwengelen.

De zorgsector klaagde dat er ‘te veel druk op hulpbehoevenden’ gelegd wordt door nogmaals de eigen bijdrage voor gezondheidszorg op te trekken. En de oppositiepartijen noemden Willem-Alexanders troonrede ronduit ‘grijs en zakelijk’. Dijsselbloem, de vleesgeworden protestantse nuchterheid, hield het op ‘realistisch’.