Europa verbiedt anonieme overdracht van cryptomunten

Een strenge en gesofisticeerde witwaswetgeving in Europa, en stevige internationale samenwerking hebben niet kunnen verhinderen dat witwassen een serieus probleem blijft in Europa. Valdis Dombrovskis, vicevoorzitter van de Europese Commissie en Europees Commissaris voor Handel, hield dinsdag een nieuwe Europese witwasautoriteit boven de doopvont. Die moet garanderen dat de Europese regels consequent en eenvormig worden toegepast.

Diverse schandalen, zoals verdachte transacties van Danske Bank via een Ests filiaal, legden de voorbije jaren de zwakheden bloot van het Europese systeem. De huidige regels vallen onder Europese wetgeving, maar het toezicht blijft grotendeels nationaal. Criminele organisaties profiteren van die verschillen en vinden achterpoortjes om illegale opbrengsten in het financiële systeem en de economie te pompen.

Volgens de Europese politiedienst Europol zijn verdachte geldstromen  goed voor ongeveer 1 procent van het bruto binnenlands product van de Europese Unie, of zo'n 130 miljard euro. 'De omvang van het probleem mag niet onderschat worden,' waarschuwt Mairead McGuinness, EU-commissaris voor Financiële diensten. 

Dé blikvanger is de oprichting van AMLA, een Europese autoriteit tegen witwassen, 250 man sterk. De Europese witwaswaakhond zal vanaf 2024 toezien op de toepassing van de Europese regels en het werk van nationale autoriteiten coördineren. Over bepaalde bijzonder riskante financiële instellingen krijgt AMLA rechtstreeks toezicht. 

Bankregisters

Erg belangrijk is ook de nieuwe verordening die regels harmoniseert van de uiteindelijk begunstigde, de zorgvuldigheidseisen of 'due diligence'. De bevoegdheden van de financiële inlichtingendiensten worden geharmoniseerd.

De Europese Commissie wil ook de bestaande nationale registers van bankrekeningen met elkaar verbinden en de gerechtelijke autoriteiten toegang verschaffen tot dit systeem. Daarnaast pakt de nieuwe wetgeving nieuwe uitdagingen, zoals cryptomunten, aan. 

Zo zullen transacties in cryptomunten, zoals de bitcoin, traceerbaar moeten zijn: de naam en begunstigde moeten zich kenbaar maken. Deze tracering vermijdt dat cryptomunten gebruikt kunnen worden om crimineel geld wit te wassen of terrorisme te financieren. Anonieme bankrekeningen, maar ook anonieme geldbeugels van crypto-activa zijn verboden.

De voorstellen moeten nog door de handen van het Europees Parlement en de lidstaten. Een van de moeilijke elementen in die discussie wordt het Europees plafond op transacties in cash. De Commissie stelt een plafond van 10.000 euro. In één op drie lidstaten, waaronder Duitsland, Oostenrijk, Luxemburg en Cyprus, is er geen limiet.