Erdogan kondigt top aan met Rusland, Frankrijk en Duitsland
nieuwsanalyse
Italiaanse premier kondigt ontslag regering aan
Giuseppe Conte schuift de verantwoordelijkheid voor de regeringsval in de schoenen van de uiterst rechtse vicepremier Matteo Salvini. 'Uit persoonlijke ambitie gedroeg hij zich onverantwoord.' Voorlopig is onduidelijk hoe het nu voortgaat.
De Italiaanse premier Giuseppe Conte trok dinsdagnamiddag naar de senaat voor de belangrijkste speech uit zijn politieke carrière. Daarin moest hij op maar één vraag het antwoord leveren: strandde het populistische regeringsavontuur al na 14 maanden?
Na een toespraak van ruim een uur viel het verdict: 'Dit regeringsexperiment eindigt hier en nu. Na afloop van deze zitting ga ik naar de president om hem het ontslag van dit kabinet aan te bieden', klonk het.
En die regeringsval komt helemaal voor rekening van zijn uiterst rechtse vicepremier Matteo Salvini, benadrukte Conte meermaals. 'Uit politiek opportunisme en gedreven door eigenbelang heeft u een beslissing genomen die zware gevolgen heeft', zei de premier aan de Lega-leider, die rechts van hem verongelijkt zat te gebaren.
Verantwoordelijkheidszin
'Maar Italië heeft geen nood aan een politicus die alle macht in handen heeft. Wel aan politici met verantwoordelijkheidszin', vervolgde Conte, alluderend op een recente oproep van Salvini aan de Italianen om hem en zijn partij in een nieuwe verkiezingsrace een volstrekte meerderheid te gunnen.
Uit politiek opportunisme en gedreven door eigenbelang heeft u een beslissing genomen die zware gevolgen heeft.
Het ontslag hing al enkele dagen in de lucht. Nadat Salvini op 8 augustus zijn vertrouwen opgezegd had in de links-populistische coalitiepartner, namen Conte maar ook de Vijfsterrenbeweging steeds meer afstand van hem.
Na topoverleg in de villa van komiek Beppe Grillo, de oprichter van de beweging, leken Luigi Di Maio en co. zondag al definitief een streep getrokken te hebben onder het regeringsavontuur met uiterst rechts. 'Salvini is voor ons geen betrouwbare partner meer', klonk het.
Schuld van Lega
Enkele uren voor Conte in de senaat het ontslag van zijn ploeg van populisten officieel zou aankondigen, zwaaide de leider van de Vijfsterrenbeweging hem op zijn Facebook-pagina al uit. Hij prees de premier voor het werk dat hij de voorbije 14 maanden geleverd had en schoof de schuld voor de val van de regering helemaal in de schoenen van de Lega.
'De Lega zal vandaag verantwoording moeten afleggen voor de fouten die ze gemaakt heeft, ze zal moeten verduidelijken waarom ze alles kapot maakte en waarom ze, gedreven door de peilingen, de regering in augustus vanop een strand in een crisis stortte', klonk het.
De hamvraag is hoe het nu voortgaat nadat Conte zijn ontslag officieel heeft ingediend bij de Italiaanse president Sergio Mattarella. Die neemt de volgende dagen de rol van scheidsrechter op zich.
Alternatieve pistes
Het staatshoofd kan als enige het parlement ontbinden en vervroegde verkiezingen uitschrijven. Maar hij maakte er de voorbije weken geen geheim van dat hij niet warm wordt van dat scenario.
De Lega zal vandaag verantwoording moeten afleggen voor de fouten die ze gemaakt heeft, ze zal moeten verduidelijken waarom ze alles kapot maakte en waarom ze, gedreven door de peilingen, de regering in augustus vanop een strand in een crisis stortte.
Tijdens gesprekken met de kopstukken van alle politieke partijen, de voorzitters van de kamer en de senaat en de nog levende ex-presidenten tast hij de volgende dagen af welke pistes haalbaar zijn. Een coalitie tussen de gezworen aartsrivalen op links, de Vijfsterrenbeweging en de centrumlinkse Democratische Partij (PD), is een van de opties.
Ex-premier Romano Prodi hield de voorbije dagen een pleidooi voor de vorming van een 'pro-Europese' regering. Hij ziet daarin een plek voor de Vijfsterrenbeweging, de PD en het centrumrechtse Forza Italia van oud-premier Silvio Berlusconi. Omdat die partijen in juli in het Europees Parlement voor de benoeming van de Duitse Ursula von der Leyen tot voorzitter van de Europese Commissie stemden, heeft Prodi over de Ursula-regering.
Omdat een oplossing niet voor het grijpen ligt, vraagt Mattarella Conte mogelijk een doorstart te maken met een hertimmerd kabinet, wellicht zonder de Lega. Die regering-Conte bis zou onder meer als taak krijgen een begroting voor 2020 in de steigers te zetten maar moet tegen maandag ook een kandidaat voordragen voor een post in de nieuwe Europese Commissie.
Europese leiders
De zoveelste politieke crisis in Italië zadelt de Europese leiders met flink wat hoofdbrekens op. Maandenlange onzekerheid in de derde economie van de eurozone kunnen ze missen als kiespijn. Aan zware dobbers ontbreekt het dit najaar sowieso al niet.
Omdat een oplossing niet voor het grijpen ligt, vraagt Mattarella Conte mogelijk een doorstart te maken met een hertimmerd kabinet, wellicht zonder de Lega.
De brexitsoap gaat naar een climax. De vierde economie van de eurozone, Spanje, zit in een politieke impasse. In Duitsland kan de regering flink gaan wankelen als deelstaatverkiezingen in Saksen en Brandenburg op 1 september uitdraaien op zware afstraffingen voor de christen- en sociaaldemocraten.
En intussen zet de aanslepende handelsoorlog tussen de VS en China steeds meer een rem op de economie. Het valt niet uit te sluiten dat Duitsland, de grootste economie van de eurozone en traditioneel de locomotief, in het najaar in een recessie belandt.
Al die factoren leiden ook tot nervositeit op de financiële markten. Dinsdagvoormiddag deden beleggers al Italiaanse overheidsobligaties van de hand.
Lees verder
Advertentie
Advertentie