De Jordaanse prins Hamzah wordt ervan beschuldigd een complot en een staatsgreep te smeden tegen koning Abdullah, zijn halfbroer. De gebeurtenissen leggen de onrust in Jordanië bloot.
Prins Hamzah bin Hussein (41), de halfbroer van koning Abdullah, had volgens de autoriteiten contact met ‘buitenlandse partijen’ over een complot om het land te destabiliseren. Hij zou al enige tijd in de gaten worden gehouden.
In een videoboodschap aan de Britse omroep BBC zegt de prins in huisarrest te zitten en ontkent hij enige betrokkenheid bij een samenzwering. In een tweede audioboodschap zegt Hamzah zich niet te laten muilkorven.
Oogappel
Ogenschijnlijk is dit een familievete. Prins Hamzah was 19 toen zijn vader, koning Al Hussein, in 1999 aan kanker overleed. Zijn vader, die elf kinderen uit vier huwelijken had, beschouwde de jonge Hamzah als zijn oogappel. Toch werd hij te jong en te onervaren bevonden om zijn vader op te volgen.
De keuze viel op zijn oudere halfbroer, Abdullah. Hamzah werd kroonprins. Tussen de broers leek het koek en ei, maar vijf jaar later ontnam koning Abdullah hem alsnog de titel van kroonprins en gaf die aan zijn eigen zoon. Dat werd gezien als een zet om zijn macht te consolideren.
Hamzah is een vocale criticus van de monarchie die hij beschuldigt van corruptie, vriendjespolitiek en autoritair bewind.
Al is er meer aan de hand dan een paleisintrige. Hamzah is een uitgesproken criticus van de monarchie, die hij beschuldigt van corruptie, vriendjespolitiek en autoritair bewind. Dit weekend werden ook meerdere van Hamzahs kennissen gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij een staatsgreep. Het zou om zo'n 15 personen gaan, onder anderen een voormalige minister.
Ook nu schuwt Hamzah de kritiek niet. ‘Ik ben niet verantwoordelijk voor de ineenstorting van het bestuur, de corruptie en de incompetentie van de afgelopen 15 tot 20 jaar’, klinkt het in de videoboodschap, met in de achtergrond een portret van zijn vader. 'Het is niet mijn schuld dat mensen geen vertrouwen hebben in de overheid.'
Gevoelige snaar
Dat kan een gevoelige snaar raken. De ontevredenheid sluimert bij de Jordaniërs. De al naar adem happende economie werd zwaar getroffen door de coronapandemie. De werkloosheid staat met 24,7 procent op het hoogste niveau in 25 jaar en de armoede neemt toe.
De ontevredenheid sluimert bij de Jordaniërs. De werkloosheid staat op recordhoogtes en de armoede neemt toe.
Hamzah is bovendien populair. Hij staat bekend als een bescheiden man en iemand van het volk. Dat doet veel burgers terugdenken aan zijn vader, de geliefde koning Al Hussein, met wie de fysieke gelijkenis treffend is.
Ook de machtige Jordaanse stammen zien de prins graag komen. Dat Hamzah bij die stamoudsten een rondrit maakte en er steun zou hebben verworven, zou een brug te ver zijn geweest voor koning Abdullah. De stamhoofden riepen de afgelopen weken op tot protesten tegen de corruptie.
Die politieke onrust kan Abdullah missen. Hij staat voor een moeilijke periode. De buitenlandse schuld bedraagt meer dan 35 miljard dollar, zo'n 95 procent van het bruto binnenlands product. Als hij aan de voorwaarden van het Internationaal Monetair Fonds wil voldoen, moet hij zwaar bezuinigen.
Steun
Ondertussen rollen de steunbetuigingen voor koning Abdullah binnen. 'Koning Abdullah (...) geniet onze volledige steun', zegt het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook tal van Arabische landen, zoals de zwaargewichten Saoedi-Arabië en Egypte, spraken hun steun uit.
Koning Adbullah is geniet onze volledige steun.
De stabiliteit van Jordanië is van cruciaal belang voor de regio, vanwege zijn rol in het Israëlisch-Palestijnse conflict en als buurland van het door oorlog verscheurde Syrië en Irak. Het koninkrijk met 10 miljoen inwoners telt meer dan 2 miljoen geregistreerde Palestijnse vluchtelingen en meer dan 600.000 Syriërs.
De binnen- en buitenlandse context maakt het lot van Hamzah erg onzeker. Koningin Noor noemt de aantijgingen 'boosaardige laster'. Zij is de moeder van Hamzah, maar niet van Abdullah. Ze zou het er moeilijk mee hebben dat haar zoon, die ze klaarstoomde om de troon te bestijgen, geen koning werd.