Wereld dreigt klimaatdoelstellingen te missen

We kunnen nog altijd verhinderen dat het klimaat oncontroleerbaar snel opwarmt, maar dan moeten we dringend enkele versnellingen hoger schakelen. Dat is de conclusie van een nieuw rapport van 91 wetenschappers van het Intergovernemental Panel on Climate Change (IPCC). Het rapport is de aanzet voor de volgende VN-klimaatconferentie, die over twee maanden plaatsvindt in het Poolse Katowice.

Sinds het industriële tijdperk begon, is de aarde al met 1 graad opgewarmd, zeggen de wetenschappers. Panmao Zhai, een van de covoorzitters van het IPCC, zegt dat die opwarming nu al leidt tot extremer weer, ijskappen doet smelten en de zeespiegel doet stijgen.

In het huidige tempo zal de klimaatopwarming tegen het einde van de eeuw oplopen tot 3 graden. Dat is dubbel zo veel als wat 195 landen overeenkwamen in het klimaatakkoord van Parijs in 2015.

Verschil tussen 1,5 en 2 graden

Zelfs als we het doel van Parijs maar licht missen, zijn de gevolgen al groot, merken de wetenschappers op.

Bij een opwarming van 1,5 graad stijgt de zeespiegel tegen 2100 met 77 centimeter, wordt de Noordpool één keer per eeuw ijsvrij en verdwijnen koraalriffen grotendeels. Bij een opwarming van 2 graden stijgt de zeespiegel met 78 centimeter, is de Noordpool één keer om de tien jaar ijsvrij en verdwijnen koraalriffen helemaal.

'Elk klein beetje extra opwarming speelt een rol', zegt Hans-Otto Pörtner van het IPCC. Hij waarschuwt voor 'langdurige of onomkeerbare veranderingen' bij een overschrijding van de drempel van 1,5 graden opwarming.

Bijsturen

De onderzoekers besluiten daarom dat drastische bijsturingen nodig zijn.

'Het goede nieuws is dat de maatregelen die nodig zijn om klimaatopwarming te beperken al genomen worden', zegt Valerie Masson-Delmotte, een van de covoorzitters. 'Maar ze moeten versneld worden.'

Zo moet de uitstoot van CO2 tegen 2030 met 45 procent dalen. Tegen 2045 moet hij naar nul zakken. Dat betekent dat alle CO2 die dan nog de lucht in gaat er wordt uit gefilterd. De CO2-uitstoot daalde in 2015 en 2016, maar steeg vorig jaar opnieuw.

Investeringen

De onderzoekers zeggen voorts dat 1.600 miljard tot 3.800 miljard dollar aan investeringen nodig zijn om energie milieuvriendelijker te maken. Ter vergelijking: voor het jaar 2016 worden de wereldwijde energie-investeringen op 1.700 miljard dollar geschat.

Tegen 2050 moet 75 tot 80 procent van de elektriciteit uit hernieuwbare energie worden opgewekt. De industrie moet 75 tot 90 procent minder CO2 uitstoten in 2050, vergeleken bij 2010.

Milieubeweging

De Belgische milieubeweging ziet in het rapport een alarmsignaal. 'Het klimaatbeleid moet vijf versnellingen hoger om een opwarming van meer dan 1,5 graden Celsius te vermijden', stellen de milieubewegingen Bond Beter Leefmilieu, IEW, Greenpeace en WWF in een reactie.

'De regionale en federale Energie- en Klimaatplannen 2030 die op tafel liggen, zijn duidelijk niet op maat van deze uitdaging', stellen ze.