Nostalbus brengt vintage lijnbussen weer op de baan

‘Ik was als tiener fan van de stadsbussen in Brugge’, vertelt Sven De Boeck (44). ‘Ik bleef er gewoon op zitten, keek rond en maakte een praatje met de chauffeur. In 1992 werden die bussen geschrapt en naar het Oostblok gestuurd. Ze hebben er nog tien jaar rondgetuft. Eén rijdt nog altijd, in Kaunas, een stad in Litouwen. Twee jaar geleden zijn we er zelf naartoe gereden: om te verifiëren of dat wel klopt.’

De Boeck is naar eigen zeggen een busgeluidfetisjist. ‘Zet me geblinddoekt in een bus en ik zeg welk type het is. In 2006 hoorde ik in Leuven plots een stadsbus: duidelijk een oude Cummins-motor. Ik ging kijken. Een Van Hool uit 1976. Een maand later werd hij buiten dienst gesteld. Of ik hem wilde? Stalling vond ik snel. Maar ikzelf heb twee linkerhanden. Onder leiding van Bart werd hij gerestaureerd.'

'Hij is de MacGyver van de bussen. Dan kwam er een tweede, en een derde. Bij bus nummer vijf dacht ik: wat als ik morgen onder de tram loop? Zo is in 2010 Nostalbus ontstaan, een vereniging die oude bussen bewaart en gebruikt tijdens erfgoedevenementen, huwelijken en ceremonieën. Om de twee maanden doen we wel iets.’

Vintage Van Hool

In oktober vorig jaar zetten ze de Van Hool A120P (1987) op de ferry en trokken naar Isle of Wight, voor het ‘Classic Buses, Beer and Walks Weekend’. ‘Historische bussen doen er dan een reeks pubs aan. In Engeland rijden honderden historische bussen.'

'Toch stonden we in de kijker: de Britten waren ‘flabbergasted’. En hun verenigingen komen deze zomer wellicht naar hier. Van 21 tot 23 augustus vieren we tien jaar Nostalbus. We mikken erop dat we dertig bussen verzamelen en rijden langs Oudenaarde, Ieper en Brugge - het hol van de leeuw: de stad wil bussen buiten.’

De vzw telt honderd leden, waarvan twintig actieve. ‘We hebben alleen Belgische lijnbussen die reden voor de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen (NMVB) of een van haar privé-exploitanten. Geen Zwitserse postbussen dus, wel bussen met zetels waarin we zelf ooit meisjesnamen kerfden.'

'Al ogen ze wat ordinair: het blijft ons patrimonium. Als wij het niet doen, gaan ze verloren. Onze oudste is een Van Hool met Fiat-motor uit 1964. Zeven zijn van onszelf, een viertal zijn van De Lijn, die wij in beheer hebben.’

Bussen ontmantelen

‘Toen ik in het eerste middelbaar in Bilzen met de bus naar school ging, heb ik een slag van de molen gekregen’, lacht Bart Vanhees (31). 'Al op jonge leeftijd wilde ik er een kopen. Mijn ouders verklaarden me gek. In 2007 leerde ik Sven kennen via het onlineforum Zone 01. Later verhuisde ik naar Gent, grotendeels voor Nostalbus. Er is een hoek af, ja. Maar via de vzw krijg ik de kans om aan bussen te werken, ze in stand te houden.’

Ook hij kocht samen met twee anderen een bus voor de collectie van Nostalbus. ‘We kopen ze als schroot, voor 3000 tot 5000 euro. Vervolgens doen we alles zelf, soms met steun van De Lijn of de MIVB. Als je alles zou laten doen, kost een restauratie gemakkelijk 75.000 euro.'

'Het afgelopen jaar restaureerden we een Jonckheere Trans City tot de laatste schroef. Je denkt: het zal wel meevallen. Maar als je ze uitkleedt, blijkt het altijd erger. Voor onderdelen hebben we contacten tot in China. Maar in het verleden hebben we ook een 25-tal bussen ontmanteld.’

Nostalgie

De Jonckheere in kwestie heeft 888.225 kilometer op de teller. Hij is van 1991, maar het model dateert van 1977. De bus bracht zijn hele loopbaan door bij de privé-exploitant Deceuninck uit Roeselare, tot Nostalbus hem in 2012 kocht.

‘De kussens werden gratis gestoffeerd door een professional. We hebben ook een topcarrossier in de vereniging. De bus werd met de hand geverfd. Niet perfect, wel in zijn originele kleuren. In 1977 verdween de rood-groene kleurstelling en werd alles oranje. In 1988 kwam de wit-oranje-blauwe livrei, die in 1991 werd ingeruild voor de huidige kleuren van De Lijn.’

Vanhees is treinbestuurder bij de NMBS. Ook De Boeck werkt daar. ‘Ik dacht altijd dat ik de enige busfreak ter wereld was. Daardoor schakelde ik als tiener over op treinen. Zo kwam ik bij de NMBS terecht, op de dienst historisch patrimonium in het museum Train World in Schaarbeek. Later herontdekte ik via sociale media de bussen. Nu hou ik van beide. Ik ben een nostalgisch mens en ben wat blijven plakken. Ik kijk nooit vooruit.’