In deze serie over het Bauhaus treden vrouwen eindelijk op de voorgrond

New York, 1963. Voor het magazine Vanity Fair interviewt journaliste Stine Branderup de tachtigjarige Walter Gropius, architect en oprichter van het iconische Bauhausinstituut. Dat het deze keer niet over diens succesformule zal gaan, bewijst al meteen de eerste vraag: ‘Hoe kun je leven met de leugen dat mannen en vrouwen in het Bauhaus gelijk behandeld werden?’ Zijn antwoord: ‘Ik hou van je stijl, Stine. Je stelt vragen als een vent.’

Nee, in realiteit heeft het interview nooit plaatsgevonden. En ook de kapstok van de Duitse reeks ‘Bauhaus, a new era’ (oorspronkelijk ‘die neue Zeit’), een liefdesaffaire tussen Walter Gropius en een van zijn studentes, is doorspekt met de nodige verzinsels uit de hoed van regisseur Lars Kraume. Maar wél pijnlijk dicht bij de werkelijkheid ligt de onderhuidse kritiek: de gapende kloof tussen het progressieve manifest bij de oprichting van het Bauhaus in 1919 en Gropius’ patriarchale gedrag.

Die geschiedenisles wordt verteld via de 21-jarige Bauhausstudente Dörte Helm, die zich vol overgave stort in de avant-gardekunstwereld, de swingende jazzfeestjes én de armen van Gropius. Een geëmancipeerd sprookje dat al snel barsten vertoont: niet alleen tussen de lakens, ook in het klaslokaal blijft Helm steevast ondergeschikt. Zo worden de vrouwelijke studentes al snel verbannen naar de weefafdeling, ondanks hun talent in andere vakgebieden. Tot zover de door Gropius gepredikte ‘absolute gelijkheid tussen het mooie en sterke geslacht’ - ofte femowashing avant la lettre.

Bauhausmädels

Pas vorig jaar, met de viering van 100 jaar Bauhaus, kregen de aan de kant geschoven Bauhausvrouwen eindelijk wat erkenning. In een lijvig boek onthulde uitgeverij Taschen het stilgezwegen seksisme en paternalisme binnen de schoolmuren, en bracht gedetailleerde portretten van 87 alumnae. Want hoewel de ambities van de half-Joodse Helm snel opdroogden door een werkverbod en een dodelijke ziekte, leverden onder meer textielartieste Anni Albers, metaaldesigner Marianne Brandt en meubelmaakster Lilly Reich baanbrekend werk. En dan zijn er nog de vele namen die helemaal geen belletje doen rinkelen, hoewel ze tijdens hun opleiding allerminst onderdeden voor hun mannelijke klasgenoten.

Het zijn dan ook die Bauhausmädels die in de reeks (eindelijk) op de voorgrond treden, barstend van de strijdlust, creativiteit en joie de vivre. Ze zwemmen naakt in het meer, dollen over de dansvloer en lopen voorop tijdens politieke betogingen. Daartoe haalden de zenders Arte en ZDF alles uit de kast: vernielde Bauhausprojecten werden weer nagebouwd, historische marsen ogen bijna hollywoodiaans en de soundtrack kaapte vorig jaar zelfs een award voor beste muziek weg in Cannes.

Extra bonus: na afloop heb je zowat de volledige biografie van bekende Bauhausfiguren als László Moholy-Nagy, Johannes Itten, Paul Klee en Wassily Kandinsky achter de kiezen. Maar óók die van hun studentes die helaas nooit een eigen Wikipediapagina werd gegund.

‘Bauhaus, a new era’, 12,50 euro voor de zes afleveringen (Nederlandse ondertitels) op www.lumiereseries.com