Geen zin om dit jaar uren in de supermarkt te staan dringen om toch maar een zelfgemaakt menu op tafel te kunnen toveren? Smartmat brengt redding. Deze Zweeds geïnspireerde foodieservice levert een stap-voor-stapmenu met alle bijbehorende ingrediënten. Maar dat hoeven uw gasten natuurlijk niet te weten.
Op kerstavond of met oudjaar een supermarkt trotseren, dat verdient een medaille. Vechten voor die laatste bokaal wildfond, in de ellenlange rij aan de kassa aanschuiven om dan thuis te beseffen dat de olijfolie op is en u dus nog eens terug mag. Bovendien gaat er al een hele klus aan vooraf om een menu samen te stellen waarmee u zowel indruk maakt op de gasten zonder het risico te lopen de lat te hoog te leggen en culinaire blunders te serveren. Samengevat: stress. Pure stress.
Anders Asarby (48), een naar Antwerpen uitgeweken Zweed, wil nu wat druk van de ketel halen tijdens de feestdagen. Hij stelde zelf een feestelijk viergangenmenu samen en levert daarvoor alle verse ingrediënten en een minutieus getimed stappenplan aan huis. Een revolutionair idee? Niet echt. Voor Asarby is het wekelijkse kost, sinds hij ruim twee jaar geleden Smartmat oprichtte, een partnership met het Zweedse Middagsfrid. Een concept waarbij gezinnen op maandag een zak ontvangen met recepten en verse ingrediënten voor de hele week. Vlees van bij een familieslager, vis van de vishandel en verse groenten. 'In Zweden is dat een algemeen ingeburgerd systeem, tientallen bedrijven houden zich ermee bezig. In ons land gaat het iets langzamer', aldus Asarby, die intussen toch al 1.700 gezinnen per week bedient. Vooral tweeverdieners zonder kinderen, met een hoge concentratie in de steden. Omdat Asarby zelf in Antwerpen woont, begon het avontuur aanvankelijk uitsluitend daar. Intussen rijden er op maandag koelwagens naar heel Vlaanderen en Brussel. Begin 2015 komt daar ook nog Wallonië bij.
No waste culture
De grootste motivatie voor het Smartmat-cliënteel is de tijdwinst. Plus nooit meer de vraag: 'wat eten we vanavond?' Ook de race tegen de klok om op tijd boodschappen in huis te halen, valt weg. 'Wat ik zelf een groot voordeel vind van dit concept, is de no waste culture', zegt Asarby. 'Wie de recepten volgt, heeft tegen het einde van de week alle ingrediënten opgebruikt. Resultaat: er wordt geen eten meer weggesmeten.'
Asarby heeft in zijn vijfkoppig team een diëtiste zitten die erover waakt dat de menu's gezond en gevarieerd zijn. Het is niet de bedoeling dat de gemiddelde Smartmat-abonnee vermagert, maar met zware roomsauzen of gefrituurde gerechten wordt bewust niet gewerkt. 'Het uitwerken van de recepten gebeurt in Zweden, waar gezonde voeding sowieso veel meer een vanzelfsprekendheid is. We proberen wel zoveel mogelijk met Belgische seizoensgroenten te werken. We hebben het idee van het Zweedse Middagsfrid dus niet zomaar klakkeloos gekopieerd, maar naar België vertaald.'
Tijdens dat 'vertalen' stootte Asarby ook op een aantal vaderlandse klassiekers waar de doorsnee Belg behoorlijk aan verknocht blijkt te zijn. 'We bekijken nu hoe we stoemp en stoofvlees aan het menu kunnen toevoegen', zegt Asarby, die zich ook al genoodzaakt zag een Quick & Easy-formule te lanceren. 'Voor sommige klanten bleek ons aanbod iets te moeilijk en was de gemiddelde bereidingstijd van 30 minuten te lang.' En dus werd er een nieuw type 'Quick & Easy'-zak gecreëerd, naast de reeds bestaande Smartmat-zak (voor 2 of 4 personen), de vegetarische zak en de single bag voor wie alleen voor zichzelf kookt.
Geen champagne
In tegenstelling tot de weekmenu's werd de feestversie niet in Zweden bedacht, maar door Anders Asarby zelf. 'In Zweden vieren we kerst met een heel typische, traditionele kersttafel, waar onder meer kerstpap en haring bij horen. Niet meteen Belgische feestkost.' En dus werkte Asarby een menu uit met onder andere sushi, sint-jakobsvruchten, eendenborstfilet en een dessert met gestoofde peer. Aangezien de Zweedse Antwerpenaar zelf een overtuigd vegetariër is, vertaalde hij het menu ook naar een vleesvrije versie met paddenstoelpakketjes en een ovengerecht met haloumi.
Asarby ziet het feestmenu vooral als een extra service voor de Smartmat-klanten, en houdt de prijs democratisch: 159 euro voor het 'gewone' menu, dat acht personen serveert, en 139 euro voor de vegetarische versie. De menu's eisen geen uitzonderlijke gastronomische vaardigheden, maar richten zich op culinaire liefhebbers. 'De bereiding vergt zo'n 5 à 6 uur, dus is het wel handig dat je minstens plezier hebt in het koken.'
'En de drank?', horen we u denken. Toch ook geen onbelangrijk onderdeel van de feestdagen. 'Aan champagne en wijn hebben we ons niet gewaagd', zegt Asarby. 'Drank is, veel meer dan eten, een individuele keuze. De ene wil een champagne van 100 euro, de andere een cava van 10 euro. Dus laten we onze klanten vrij om zelf hun wijnen bij het menu te kiezen.'
Voor levering op 22 december kunt u nog bestellen tot en met 15 december, voor levering op 29 december tot en met 22 december. www.smartmat.be
Concept | Scenografie | Productie: Nightingale.be
Foodfotografie: Stefanie Geerts
Visuele storyteller: Melissa Milis
Setdressing/foodstyling: Sofie Noyen
Met dank aan:
Falk Culinair: www.falkculinair.com
Serax: www.serax.com
Jeff Antwerp: www.jeffantwerp.be
Het wijnhuis: www.wijnhuis.be