Een antieke broche op een coole hoed? Art-deco-oorbellen boven een wit T-shirt? Pauline, de kleindochter van Dora en wijlen dr. Paul Janssen, wil oude juwelen hipper maken met haar Instagramboetiek: Pauline's Jewellery Box. 'Geen plastic- of plexitoestanden alstublieft.'
'Pauline, maak dat je morgen om 9 uur op kantoor bent. En vergeet je handen niet eerst te manicuren!' Niet dat Pauline Janssen (22) er als stagiair bij het Londense veilinghuis Sotheby's onverzorgd bij liep. Maar 12 april 2016 was een belangrijke kijkdag. Toen kreeg het Londense publiek een zeer zeldzame roze diamant te zien. Dus wou David Bennett, het hoofd van het juwelendepartement, zijn team perfect gesoigneerd zien. Logisch, vond de Gentse, die toen amper een week achter de schermen bij Sotheby's aan de slag was.
Al was het 's anderendaags plots wel heel erg vóór de schermen. 'Pauline, to the left! Pauline, look here! Pauline, please raise your hand!' Vijfentwintig fotografen van over de hele wereld begonnen de Vlaamse schone te schieten alsof het een A-list celebrity was. In haar hand de 'Unique Pink': een ultrazeldzame peervormige roze diamant van 15,38 karaat. Straatwaarde: 32 miljoen euro. Twee uur (!) duurde het vuurpeloton. Pauline was geboekt als handmodel, alleen wist ze er niks van. 'Hier heb ik geen stagecontract voor getekend', dacht ze bij zichzelf. Maar toen David Bennett van Sotheby's haar achteraf kwam toefluisteren 'Check the internet in one hour, you will be everywhere', begreep ze pas de impact.
Het filmpje ontplofte inderdaad online, Pauline haalde het wereldnieuws en ging viraal. 'Ik kreeg sms'jes van vrienden die me hadden gespot op CNBC of in de Shanghai Daily. Compleet zot was het.'
In de kluis
Stagiaire bij Sotheby's is ze intussen af, maar Pauline Janssen ambieert nog altijd een carrière in het veilingwezen, het liefst bij een 'fine jewels departement'. Op dit ogenblik werkt ze bij Bonham's in Londen, waar ze als salesassistent de najaarsveilingen mee voorbereidt. 'Een ongelofelijke leerschool, de mooiste antieke en moderne juwelen passeren er door onze handen. We mogen zelfs in de kluis gaan. We krijgen toestemming om zoveel mogelijk stukken te bestuderen. Mee naar huis nemen mag niet. En ze aandoen op een feestje ook niet.'
Intussen schreef de kunsthistorica in spe zich in aan twee prestigieuze juweelacademies in Londen: het GIA (Gemological Institute of America) en de Gem-A (Gemmological Association of Great Britain). Haar langetermijndoel: internationaal juweelexpert worden. Haar kortetermijnplan: haar Instagramboetiek Pauline's Jewellery Box uitrollen.
Ik zie dat jonge vrouwen zich niet meer zo opkleden', zegt Pauline Janssen. 'Op zich geen probleem, maar met één goedgekozen juweel kan je een doorsnee-outfit liften tot iets elegants.Pauline Janssen
'Alles begon toen we voor de 21ste verjaardag van een goede vriendin samenlegden voor een cool geschenk: prachtige art-deco-oorbellen die ik had gevonden. Meteen mijn eerste transactie. De reacties waren overweldigend en ik besloot nog meer juwelen te verkopen via Instagram. Toegankelijke stukken, tussen 50 en 1.500 euro en gemaakt in de periode 1850-1970', zegt ze enthousiast. 'Allemaal juwelen met een ziel, die al een heel leven achter de rug hebben. En die toch niet ouderwets zijn. Waarom zouden jonge vrouwen bijvoorbeeld geen broches meer mogen dragen? Die zijn ondergewaardeerd, maar zo elegant en zo mooi, zeker als je ze combineert met een hedendaagse outfit. Ik wil een nieuw leven geven aan gedragen juwelen. Ze hebben een cachet of een verhaal dat nieuwe stukken nooit hebben. Het zijn dragers van verhalen, perfect als persoonlijk geschenk.'
Om Pauline's Jewellery Box op te richten, kreeg de jonge ondernemer een klein startkapitaal van haar familie. Een som die ze binnenkort moet terugbetalen. 'Zo selecteer ik beter, koop ik gerichter', vindt Janssen.
Rommelmarktvondst
Nee, Pauline Janssen vindt de juwelen niet in het juwelenkistje van haar moeder of grootmoeder, wel bij antiquairs, veilinghuizen, faillissementsverkopen of gewoon op rommelmarkten. 'Voor het kettinkje dat ik vandaag aan heb, betaalde ik 1 euro op de rommelmarkt. Het is 18-karaats goud en is prachtig afgewerkt, maar de verkoper wist dat niet. Ostentatief mijn vergrootglas uithalen kon ik niet. Dat zou de verkoper wakker geschud hebben. Het was de gok waard.'
Veel kans dat de ketting binnenkort rond de nek van een van haar Instagramvolgers komt. Tussen 15 en 60 jaar schat Janssen haar publiek. 'Een leeftijd staat er eigenlijk niet op. Gewoon iedereen die van mooie, kwalitatieve juwelen houdt in topmaterialen: (half)edelstenen, 18-karaats goud, diamant, saffier, smaragd, robijn. Geen plastic- of plexitoestanden.'
Nieuwe juwelen vindt Pauline vaak te duur voor wat ze maar voorstellen. Voor hetzelfde geld koop je bij haar stukken met grotere stenen. En een mooier verhaal. 'Ik hou van het vakmanschap van vintage juwelen. Ze kunnen zo verfijnd, zo elegant zijn. Ik zie dat jonge vrouwen zich niet meer zo opkleden. Op zich geen probleem, maar met één goed gekozen juweel kan je een doorsnee-outfit liften tot iets elegants. Of steek een art-decobroche op een zwarte hoed of een dikke trui: dát is pas een statement. Wees maar zeker dat de mensen je erop zullen aanspreken.'
Hoewel het aanbod uiteraard continu verandert, heeft Janssen altijd armbanden, ringen, oorringen, chokers en broches op stock. 'Sommige mensen vragen me ook stukken te zoeken voor hen. Diamanten oorringen bijvoorbeeld. En jongens contacteren me omdat ze hun vriendin of toekomstige vrouw een originele ring cadeau willen doen.'
Janssen Pharmaceutica
Pauline Janssen lijkt wel voorbestemd om iets in de juweelbusiness te doen. Van kindsbeen al gaat ze met haar moeder naar juweliers, op zoek naar betaalbare oude sieraden als cadeau voor familie of vrienden op bijzondere gelegenheden. Maar er is meer: ze heeft het oog van een antiquair, de ambitie van een zakenvrouw en de flair van een start-up. Als kleindochter van Dora Arts-Janssen en wijlen dr. Paul Janssen kreeg ze de liefde voor cultuur, kunst en toegepaste kunst mee. Dora, haar grootmoeder, heeft heel haar leven gereisd. Vroeger met haar grootvader, die wereldwijd actief was als oprichter van Janssen Pharmaceutica. En ook vandaag onderneemt Dora Janssen nog altijd grote trektochten. Die reizen zijn een grote bron van inspiratie voor haar en wakkeren nog altijd haar interesse en kennis in buitenlandse culturen, beschavingen en kunst aan. De hoeksteen van Dora Janssens collectie is een verzameling precolumbiaanse kunst, met onder meer ook precolumbiaanse juwelen. 'De foto's van haar verre reizen en mooie verhalen inspireren me enorm', zegt Pauline Janssen.
Mona Lisa
Via haar moeders kant kreeg Pauline Janssen óók juweelbloed mee. Haar grootvader aan die kant, graaf Dorsan Goethals, richtte de Academie voor de Geschiedenis van de Edelsmeedkunst op. 'Hij was bankier, maar zijn grote passie was kunst, cultuur en zilverwerk. Hij leerde me te letten op kleine details en vertelde heroïsche verhalen over vorsten en hun zilvercollecties. Toen ik in Gent studeerde, zag ik hem twee keer per week. Een echte mentor is hij voor mij. Hij maakte dat ik tijdens mijn studies kunstwetenschappen al stage kon lopen in het Louvre. Negentien was ik, de jongste stagiair ooit in het Louvre. Mijn grootvader kende Michèle Bimbernet-Privat goed, de conservator van het departement decoratieve kunsten in het Louvre.
Een vrouw van zestig, een wereldautoriteit in snuifdozen en zilverkunst, met een enorme bagage. Ze nam me overal mee naartoe, ik mocht alle stukken aanraken en bekijken. Zelfs in de immense kelderdepots, die zoveel keer groter zijn dan het Louvre zelf. En op dinsdag, de sluitingsdag, liet ze me alleen los op de zalen van het Louvre. Oog in oog stond ik met de Mona Lisa, moederziel alleen. Maar evengoed met de mooiste juwelen en snuifdozen uit de collectie. Mijn grootvader vindt het natuurlijk fantastisch dat ik in zijn voetsporen treed met mijn juweelinteresse. Al doe ik bij de veilinghuizen en met Pauline's Jewellery Box wel iets compleet anders dan hij.' Een bijou van een kleindochter, noemen ze dat.
Pauline's Jewellery Box is te vinden op Instagram, @paulinesjewellerybox