Actrice en theatermaakster Kim Hertogs over haar fietsbekering

Als kind was ik een paardenmeisje. Niet op een romantische of dromerige manier, maar competitief dagelijks in weer en wind trainen voor wedstrijden overal te lande. Als ondernemer die struggelde om alle bordjes hoog te houden, ontdekte ik het surfen. Een wonderlijke wereld opende zich en mijn leven boog zich als vanzelf rond die hobby, die me naar de uithoeken van de wereld stuurde op zoek naar mooie golven.

Ik hou van bewegen, van fit zijn, ik zie het als een cadeau aan mezelf om mijn lichaam goed te verzorgen. Ik word daar een blijer, beter mens van en ik geloof dat mijn leven meer kwaliteit heeft als er voldoende in wordt bewogen.

De combinatie van met je lijf aan de slag gaan terwijl je de natuur rondom ontdekt, werkt voor mij verslavend. Maar ook helend en zalvend. Ze doet je als mens je eigen grenzen aftasten, groeien, bijleren, nieuwe horizonten verkennen. Zowel binnen in jezelf als erbuiten.

Tegelijk ben ik een estheet. Ik hou van schoonheid en zoek die overal. Van mijn interieur tot de auto waarin ik rijd of zelfs het design van mijn tandenborstel: als iets mooi kan zijn, waarom dan voor lelijkheid kiezen?

De combinatie van mijn hang naar het schone en de liefde voor beweging stuurt mij naar buiten. Aangezien dagelijks surfen in België er helaas niet in zit, zocht ik naar alternatieven om geregeld te sporten in de natuur. Enter: fietsen.

In de zomer van 2020 – die we om duidelijke redenen vooral buiten zouden doorbrengen – stelde mijn lief voor om onze fietsen toe te voegen aan onze volgeladen auto richting surftrip. Ik probeerde hem te volgen met mijn vintage Eddy Merckx-racer, maar al snel bleken mijn conditie noch de tandwielen van dat museumstuk opgewassen tegen de glooiingen van het Bretonse achterland. Voor hem een extra uitdaging (mij uphill vooruitduwend), voor mij vooral een frustratietocht en een stap dichter bij de beslissing om te investeren in een modern exemplaar.

Omdat ik ervan overtuigd ben dat bij het sporten de condition humaine de zwakste schakel moet zijn (en niet het materieel), besloot ik te investeren in een gravelbike van bovengemiddelde kwaliteit. Want meer nog dan met een gewone racefiets kun je met een gravelbike van de geplaveide paadjes afwijken. Ideaal voor een avonturier en liefhebber van schoonheid als ik. Ideaal om af te zwaaien in een bospad, of om de route om te leiden langs weides en velden.

Toegegeven, de idylle van op de foto’s ben je snel vergeten als het hard waait, of op heuvels. En zeker als je die twee combineert. Het tevergeefs op hellingen proberen te raken als je daar geen spieren noch stamina voor hebt, is voor mij de levende hel. En in de harde realiteit geldt: elke kilometer moet worden getrapt, en er is geen shortcut naar een goede fietsconditie, behalve: kilometers vreten. Een voor een. Al is het met de tong op de knieën.

Al snel merkte ik dat behalve een goede fiets ook een koersbroek geen overbodige luxe is. Van de investering in een duurder exemplaar heb ik nog geen seconde spijt. Het effect dat veel tijd op een koerszadel doorbrengen heeft op het vrouwelijke geslachtsorgaan, is een van de laatste taboes die moeten worden doorbroken.

Van al die andere – vooral dure – fietsaccessoires moest ik aanvankelijk niets weten: ik vond dat ik eerst moest bewijzen dat ik die nieuwe hobby leuk genoeg vond door voldoende kilometers achter de kiezen te krijgen. Maar het werd kouder, het werd warmer, elk seizoen heeft zijn eigen vereisten qua fietsuitrusting. Een lange fietsbroek, een merinos T-shirt met lange en korte mouwen. En de trein is vertrokken.

Intussen heb ik genoeg kilometers op mijn conto om te weten dat een degelijke uitrusting je geen windeieren legt – of het nu om gepast schoeisel voor klikpedalen gaat, de juiste sokken, onderhemdjes, handschoenen, een correcte zonnebril en fiets-gps. Het is allemaal niet eender in deze ogenschijnlijk eenvoudige volkssport.

Aanvankelijk was het met lichte tegenzin dat ik mij in deze nieuwe hobby begaf. Koppig weigerde ik deel te nemen aan fietstochten van meer dan 30 kilometer. Tot ik afgelopen zomer een belangrijke klik maakte (pun intended) door een challenge. Toen mij werd gevraagd of ik niet wilde meedoen aan een 100 kilometer lange gravelride, voelde ik toch een klein vuurtje in mij ontbranden. De goesting om mijn grenzen te verleggen, was geboren.

Zodra mijn blik gericht is op een punt verder in de toekomst, lukt het om even niet stil te staan bij wat er zich voor mijn neus afspeelt. Het doorduwen als je echt niet meer kunt, het opzien tegen een lange laan vol in de wind als je nog maar net begonnen bent aan een fietstocht die het drievoudige is van je verste afstand tot nog toe. ‘Keep your eyes on the prize, hold on!’

Het helpt mij ook te denken in blokken van 10 kilometer. Zolang we nog niet over de helft zijn, leef ik graag in de onwetendheid over de totale afstand. Anders dan bij golfsurfen kun je bij fietsen niet even pauzeren tussen twee kilometers in. Beter gezegd: je kúnt vertragen of zelfs even stoppen, maar het eindpunt van de rit komt daardoor niet eerder in zicht, wel integendeel.

Maar dan, in het laatste kwart, tijdens de laatste kilometers, dan krijg ik vleugels. Dan vliég ik in plaats van te trappen. Dan groeien de trots en de tevredenheid. Dan komen de gelukshormonen vrij die al het harde werk doen vergeten. De euforie van het ondenkbare toch te halen legt het vlotjes af tegen de geleden ongemakken. En bij de volgende rit begin ik met verse grinta, met de blik op oneindig, wars van gedachten aan pijntjes, kwaaltjes, vermoeidheid of falen. Zo ontstaat dus een nieuwe verslaving.

Het is ongelooflijk welke snaren je raakt bij het Vlaamse volk met fietsen. Iedereen doet het, velen hebben er een mening over en je wordt op de voet gevolgd op Strava en andere gespecialiseerde socialsportmedia. Als vrouw een fietsgerelateerde foto posten op de socials ontgrendelt kennelijk de poort naar het rijk der mansplainers. Ongevraagde meningen, opmerkingen, goedbedoelde raad en weetjes: je krijgt ze er gratis en voor niks bij.

Die mannen projecteren uiteraard hun eigen verlangens en ambities op mij, terwijl het me geen moer interesseert wat iemand vindt van mijn conditie, mijn uitrusting, mijn trainingsschema, mijn fiets, mijn klikpedalen of de ritten die ik doe. Ik heb ook geen nood aan het vergelijken van het aantal kilometers, de wattages of de hoogtemeters die ik deed. Voor mij geldt: het moet plezant blijven. En zodra het met tegenzin is, stop ik ermee. Een fietsrit moet leuk zijn, als de omgeving mooi is en er aangenaam gezelschap meerijdt, dan ben ik tevreden. Meer moet dat niet zijn.

Een van de mooiste dingen van samen sporten vind ik het verbindende ervan. Zonder te spreken ga je door dezelfde stadia van fysieke ontplooiing. Het lichaam spreekt hier luider dan de geest, en samen door die ervaring gaan brengt mensen van allerlei allooi samen. Tel daarbij de kracht van de natuur, een niet weg te cijferen derde in het verhaal, en je komt tot een gedeelde, bijna metafysische ervaring die amper in woorden valt uit te drukken. Only cyclists know why, maar dat adagium stal ik van mijn andere passie, waarin golven zoeken en delen ook een mystieke ervaring kan zijn.

Zo voel ik mij, decennia na haar dood, ook weer verbonden met mijn overgrootmoeder Charline. Die ongetwijfeld trots zou zijn als ze mij vandaag zag zwoegen op die 100 kilometer gravel. De challenge die ik aannam en die mijn vuur aanwakkerde om meer te gaan fietsen. Ik hoor haar in gedachten supporteren van aan de zijlijn. Met haar Boomse accent, bloemetjesjurk en dikke bril met lichtbruine randen. De liefde voor de koers zit dan toch ergens in de genen.