Datakluizen worden concreet

Deze week kondigde het bedrijf Inrupt, opgericht door Berners-Lee, de versie 1.0 aan van de Enterprise Solid Server (ESS). Met die software kunnen organisaties gevoelige data veilig beheren in een systeem waar de klant beslist over het gebruik van zijn data.

Bij Inrupt wordt de server een ‘milestone’ genoemd die mee mogelijk werd gemaakt door een groep early adopters waaronder de Vlaamse regering, en in het Verenigd Koninkrijk de BBC, de National Health Service en NatWest Bank.

Voor Vlaanderen verwees Berners-Lee naar de dienst Mijn Burgerprofiel. Op termijn moet het voor burgers erg gemakkelijk worden langs die weg hun data te beheren, een nieuw adres op te geven, een diploma op te vragen of zelfs om een bedrijf op te richten. De Vlaamse minister-president Jan Jambon (N-VA) wil een Vlaams datanutsbedrijf oprichten dat werkt aan een nieuwe manier om met de data om te gaan. Daarbij werkt de visie van Berners-Lee, die de titel 'sir' mag dragen, duidelijk inspirerend.

De ESS is gebaseerd op Solid, een systeem van standaarden dat het uitwisselen van informatie vloeiend doet verlopen. Het is gebaseerd op oude vertrouwde webtechnologie.

Samen met de server werden deze week ook tools voor ontwikkelaars vrijgegeven. Dankzij Solid kunnen ontwikkelaars focussen op de functionaliteit van hun apps zonder zich druk te moeten maken over het ontsluiten en bewaren van data. 

Inrupt pakt ook uit met een ‘pod browser’. Gebruikers zullen verschillende datakluizen hebben en kunnen die beheren met die browser, die ook toelaat te bepalen wie toegang heeft tot wat. 

In België maakt het bedrijf Digita deel uit van het Solid-ecosysteem. Digita vindt de nieuwe server erg belangrijk. ‘Dit is de eerste Solid-server die klaar is om effectief in productie genomen te worden door bedrijven. Ook voor Digita is dit een enorm belangrijke ontwikkeling omdat onze software er juist op gebouwd is om zo’n Solid-server gemakkelijk te laten praten met bestaande bedrijfssystemen’, zegt CEO Wouter Janssens. 

Open source

Minstens even belangrijk is dat er van de server nu ook een opensourcevariant in ontwikkeling is door Digita, UGent en Inrupt. Aan de UGent werkt een team rond professor Ruben Verborgh aan het project. De opensourcevariant zou dezelfde functionaliteit moeten hebben als de ESS van Inrupt. ‘Dit jaar zal er nog een eerste release gebeuren van die software en we vermoeden dat die in de loop van 2021 ook klaar zal zijn voor productie in bedrijven en organisaties’, zegt Janssens, die het project coördineert. 

De beschikbaarheid van een versie zonder licentiekostprijs moet organisaties over de streep trekken om met de technologie te experimenteren.

Geens.com

Digita is niet de enige organisatie die zich in België op datakluizen heeft gestort. De vzw Geens.com werkt al sinds 2014 rond data, al is dat vanuit een andere benadering dan Solid. In 2018 sloeg de vzw de handen in elkaar met de Singeporese NEM Foundation. Samen ontwikkelen ze software voor veilige online-identificatie op basis van de blockchaintechnologie. 

Geens.com werkt samen met experten en academici. Bij de gebruikers zijn wereldwijd actieve bedrijven. De dienst gaat uit van het concept Zero Knowledge Security, wat inhoudt dat geen enkele partij technisch in staat is uw onlinedata in te kijken.

Onafhankelijkheid

Oprichter Jaak Geens vindt dat er een geheel onafhankelijk platform nodig is waar de gebruiker terechtkan met zijn data en dat over de generaties heen blijft bestaan. Een platform dat niet wordt gedreven door een commerciële logica. Vandaar de keuze voor een vzw. Wie voluit gebruik wil maken van de diensten van geens.com, wordt lid van de vzw. De opbrengsten worden geïnvesteerd in het platform. ‘Het is de bedoeling dat we het project op termijn onder controle brengen van Europese universiteiten, met een beurtrol', zo zegt Geens.

Het platform laat ‘time stamping’ toe waarbij een digitaal bestand via de blockchain een onvervalsbare datumstempel meekrijgt. 'Een ideale toepassing om aangetekende brieven te verzenden. De digitale handtekening staat in de steigers', klinkt het bij de vzw. Met 'geenodes.com' kunnen bestanden ook volledig versleuteld worden uitgewisseld.

Geens.com en Solid zijn geen water en vuur. Jaak Geens zegt eventueel ook te kunnen werken op basis van Solid-standaarden, maar verder te willen gaan. 'Wij zetten samenwerkingsplatformen op. We hebben zelfs een blogplatform en een platform voor anonieme polls', zegt Geens.

Geens.com heeft naast een desktopapp onlangs een app voor Android gelanceerd die ook toelaat offline te werken en die rechtstreekse cameratoegang heeft.