Koop geen dieselauto voor stadsverkeer

Maarten Matienko, de woordvoerder van de automobilistenvereniging VAB, moet niet lang zoeken naar een verklaring. ‘Dat is een gevolg van de afschaffing van de ecopremie. Die reduceerde de meerkosten van een dieselmotor bijna tot nul.’ Want vooral de CO2-vriendelijke dieselwagens konden rekenen op die premie van 15 procent op de aankoopprijs.

Niet dat Matienko daar rouwig om is. ‘Door dat beleid zijn veel mensen de verkeerde richting ingeduwd. Het was interessant om een kleine gezinswagen met een dieselmotor te kopen, maar dat was niet altijd de beste keuze.’ En dieselauto’s mogen dan wel minder CO2 uitstoten, ze spuwen opvallend meer stofdeeltjes en stikstofoxide uit. ‘Ook die zijn heel schadelijk voor de gezondheid’, zegt VUB-professor Joeri Van Mierlo.

Dieselauto’s hebben wel voordelen: ze zijn vaak zuiniger dan hun benzinebroertjes en aan de pomp is diesel goedkoper dan benzine. Maar daar staat tegenover dat diesel­wagens duurder zijn in aankoop en dat ook de onderhoudskosten zwaarder uitvallen. Bovendien zijn de accijnzen op diesel sterker gestegen, waardoor het prijsverschil is geslonken. Een liter diesel kost nu maximaal 1,492 euro, voor benzine is dat 1,636 euro.

Dat maakt het er voor diesel­rijders niet makkelijker op om de meerkosten van een dieselmotor terug te verdienen. In de praktijk slagen daarin enkel automobilisten die jaarlijks minstens 20.000 kilometer afleggen met regelmatig lange trajecten van minstens 20 kilometer. Omdat dieselmotoren meer fijn stof en andere schadelijke stoffen uitstoten, bevatten ze dure technologie om dat te beperken, maar die werkt pas optimaal bij voldoende lange ritten.

Neem nu de roetfilter die roetdeeltjes opslaat en ze vervolgens verbrandt. Dat kan pas als de motor een voldoende hoge temperatuur bereikt en dat gebeurt enkel tijdens een langere trip op de autosnelweg. Bij dieselwagens die amper de garage verlaten voor lange ritten stapelt het roet zich op in de filter, waardoor die verstopt of beschadigd raakt. ‘Het vervangen van de roetfilter is een dure grap’, weet ­Matienko. ‘De prijs varieert van 800 tot zelfs 4.000 euro. Vooral bij wagens van Aziatische constructeurs kan de kostprijs hoog oplopen. Zij verkopen geen dieselmotoren op hun thuismarkt, waardoor de dieseltechnologie bij hen duurder is.’

Verkeerd gebruik

Het verkeerde gebruik van een dieselwagen heeft dus een prijs. Voor zijn ‘gezinswagen van het jaar’ berekende de VAB die meerkosten door onderhoud en slijtage op 7 eurocent per kilometer als er jaarlijks minder dan 10.000 kilometer wordt afgelegd. Bij de benzineversie is dat slechts 1 eurocent.

‘Ik raad een dieselwagen ook niet aan voor wie vaak in een stedelijke omgeving rijdt’, zegt Van Mierlo. Voortdurend vertragen, optrekken en nooit snelheid maken: optimaal is het niet voor een dieselwagen.

Europa legt ook steeds strengere emissievoorwaarden op. ‘Dat zal de technologie nog kwetsbaarder en duurder maken’, voorspelt Matienko. Al geldt dat ook voor benzinemotoren. ‘Om de CO2-uitstoot fors terug te dringen, zal in de toekomst veel meer worden ingezet op de combinatie van een klassieke benzine- of dieselmotor met een elektrische motor. Voor alle wagens zal de aandrijving duurder worden’, zegt Van Mierlo. ‘Bij de kleine gezins­wagens waar de constructeurs veel kleinere winstmarges hebben, zullen de constructeurs goedkopere technologie gebruiken. Ik kan me inbeelden dat dieselmotoren in dat segment steeds moeilijker hun plaats zullen vinden.’