Opkuisers voeren laatste slag om Antwerpse stadskanker
In 2016 gaat (eindelijk) het gigantische Blue Gate-project van start. Voor de sanering en herontwikkeling van de vervuilde Antwerpse site Petroleum Zuid zijn nog twee kandidaten: DEME en Cordeel/Aertssen.
Tien jaar is er politiek over gepalaverd en genegotieerd. Volgend jaar is het zover. Dan begint de ontwikkeling en herbestemming van Petroleum Zuid, een 40 hectare grote zone tussen het centrum van Antwerpen en de Hobokense Polder, in de volksmond ‘de Petrol’ genoemd. De site - die voor de renovatie de propere naam Blue Gate Antwerp kreeg toebedeeld - is historisch zwaar vervuild door petroleumbedrijven en stond begin vorige eeuw zelfs helemaal in lichterlaaie.
Een project voor de herontwikkeling van de zwaar vervuilde site Petroleum Zuid, ten westen van het Antwerpse stadscentrum.
Twee bedrijven zijn nog in de running: een groep rond bagger-en milieubedrijf DEME en een groep rond de bouw en aannemingsbedrijven Corndeel/Aertssen.
Met de sanering moet volgend jaar begonnen worden.
Voor de sanering waren vorig jaar nog drie groepen in de running. Gisteren maakte Blue Gate bekend dat er twee over blijven: een rond de bagger- en milieugroep DEME en een rond de bouw- een aannemingsbedrijven Cordeel/Aertssen. Het infrastructuurbedrijf Mourik haakte af.
Eind dit jaar kiest Blue Gate Antwerp - de nv die het project ontwikkelt - wie de opdracht krijgt. Blue Gate is nu nog eigendom van de stad Antwerpen, Waterwegen en Zeekanaal (W&Z), en de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV). Het consortium dat de saneringsopdracht in de wacht sleept, krijgt meteen ook de meerderheid (51 %) in een nieuwe pps-structuur.
Het winnende consortium doet veel meer doen dan saneren. Het ontwikkelt mee de site. Dat impliceert onder meer de aanleg van wegen-, water- en elektriciteitsinfrastructuur, logistiek én het aantrekken van andere bedrijven. Dit alles volgens de principes van duurzame ontwikkeling. Petroleum Zuid moet een bedrijfsterrein worden voor ‘innovatieve hoogtechnologische eco-efficiënte’ bedrijven, slimme logistiek, research en hernieuwbare energie. Alle nieuwe bedrijven op de stite moeten volgens het cradle-to-cradleprincipe werken. Maar of dat realistisch is, valt af te wachten. Bij cradle-tot-cradle worden alle gebruikte materialen na hun levenscyclus nuttig ingezet in andere producten, zonder kwaliteitsverlies of afval.
Delen van Blue Gate liggen er vandaag nog vervallen bij.
Details over de plannen van DEME of de tandem Cordeel/Aertssen - die een rist andere bedrijven bij hun project betrekken - wil Blue Gate niet geven. De procedure van ‘concurrentiedialoog’ waarin beide groepen zijn gewikkeld - een gunningsprocedure voor zeer complexe dossiers - vereist een strenge zwijgplicht. Om te vermijden dat ze elkaars ideeën inpikken. In elk consortium zitten in elk geval grote bedrijven uit de regio, kleine kmo’s en kennisinstellingen. Op basis daarvan wordt eind dit jaar beslist wie het project krijgt.
De saneringskosten zijn nog niet bekend.
Blue Gate bereikte gisteren alvast een akkoord met de stad, W&Z, de haven van Antwerpen en het Vlaams Gewest waarbij het eigenaar of erfpachter wordt van alle gronden op de site. Dit voor een symbolische euro. In ruil draait het op voor de saneringskosten. Hoeveel die bedragen, is onduidelijk. ‘Er zijn veel simulaties gemaakt’, zegt Nathalie Thilleman van Blue Gate Antwerp, ‘maar het is te vroeg om bedragen te noemen.’ De saneringswerken starten volgend jaar.
Verwacht wordt dat de opkuis tientallen miljoenen euro’s kost. Blue Gate gaat de sanering onder meer financieren met het geld dat de bedrijven die nu al op de site zijn gevestigd (BP, Q8, Alca Petroleum) voor hun concessie betalen. Met het eveneens in de zone aanwezige Atab is een grondruil geregeld.
Blue Gate heeft alvast één investeerder. De producent van hoogtechnologisch touw voor de maritieme en offshoresector Bexco uit Hamme, dochter van de rederij Exmar, bouwt langs de Scheldekaai een nieuwe fabriek. De productie begint na de zomer. De werken aan de nieuwe kaaimuur voor de aan- en afvoer van producten via binnenschepen, zijn bijna afgerond.